သဒ္ဒနီတိဓာတ်၁၆

 

Uni၁၆၁။ကုစဥစ္စသဒ္ဒသံပစ္စနကောဋိလ္လ

ပဋိက္ကမဝိလေခနေသု။

ကုစတိကောစတိသင်္ကုစတိ 

သင်္ကောစတိ။သင်္ကောစော။

*ကုစ-ကုစဓာတ်သည်၊ဥစ္စသဒ္ဒသံပစ္စ

နကောဋိလ္လပဋိက္ကမဝိလေခနေသု-

ကျယ်သောအသံ

ကောင်းစွာကျက်ခြင်းကောက်ကွေ့

ခြင်းနောက်သို့တွန့်ဆုတ်ခြင်း

ရေးခြစ်ခြင်းတို့၌။

ကုစတိကောစတိ-ကောက်ကွေ့၏၊

သင်္ကုစတိသင်္ကောစတိ-တွန့်၏၊

သင်္ကောစော-တွန့်ခြင်း၊

[သံ+ကုစ+ဏ=သင်္ကောစ]

၁၆၂။ကုစ္ဆအဝက္ခေပေ။ကုစ္ဆေတိ

ကုစ္ဆယတိ။

*ကုစ္ဆ-ကုစ္ဆဓာတ်သည်၊အဝက္ခေပေ-

အောက်သို့ချခြင်း၌။(ကဲ့ရဲ့ခြင်း)

ကုစ္ဆေတိကုစ္ဆယတိ-အောက်သို့ချ

၏။ရှုတ်ချ၏။

၁၆၃။ကုဇိအဗျတ္တသဒ္ဒေ။ကုဉ္ဇတိ။

*ကုဇိ-ကုဇိဓာတ်သည်၊အဗျတ္တသ

ဒ္ဒေ-ပုဒ်ဗျည်းမထင်မပီပြင်သော

အသံ၌။ကုဉ္ဇတိ-အော်၏။မြည်၏။

၁၆၄။ကုဇုထေယျကရဏေ။

ကောဇတိ။

*ကုဇု-ကုဇုဓာတ်သည်၊ထေယျကရ

ဏေ-ခိုးမှုကိုပြုခြင်း၌။

ကောဇတိ-ခိုး၏။

၁၆၅။ကုဇ္ဇအဓောမုခီကရဏေ။

ကုဇ္ဇတိ၊နိကုဇ္ဇတိ၊ဥက္ကုဇ္ဇတိ၊

ပဋိကုဇ္ဇတိ။

*ကုဇ္ဇ-ကုဇ္ဇဓာတ်သည်၊အဓောမုခီက

ရဏေ-အောက်သို့မျက်နှာပြုခြင်း၌။

ကုဇ္ဇတိနိကုဇ္ဇတိ-မှောက်၏။

ဥက္ကုဇ္ဇတိ-လှန်၏၊ပဋိကုဇ္ဇတိ-ဖုံး၏။

နိကုဇ္ဇိတံဝါဥက္ကုဇ္ဇေယျ။

နိကုဇ္ဇိတံဝါ-မှောက်ထားအပ်သော

ဝတ္ထုကိုလည်း။ဥက္ကုဇ္ဇေယျ-လှန်ရာ

၏။ 

အဝကုဇ္ဇောနိပဇ္ဇဟံ။

အဟံ-ငါသည်၊အဝကုဇ္ဇော-မှောက်

လျက်၊နိပဇ္ဇ-ဝပ်ပြီ။

၁၆၆။ကုဉ္စကောဋိလ္လပ္ပီဘာဝေသု။

ကုဉ္စတိ၊ကုဉ္စိကာ။

*ကုဉ္စ-ကုဉ္စဓာတ်သည်၊ကောဋိလ္လပ္ပီ

ဘာဝေသု-ကောက်ကွေ့ခြင်း

အနည်းငယ်ဖြစ်ခြင်းတို့၌။

ကုဉ္စတိ-ကောက်ကွေ့၏၊အနည်းငယ်

ဖြစ်၏။ကုဉ္စိကာ-သော့။

[ကုဉ္စ+ဏွု+အာ=ကုဉ္စိကာ]

၁၆၇။ကုဋကောဋိလ္လေ။ကုဋတိ၊

ပဋိကုဋတိ။

*ကုဋ-ကုဋဓာတ်သည်၊ကောဋိလ္လေ-

ကောက်ကွေ့ခြင်း၌။ကုဋတိ-

ကောက်၏၊ပဋိကုဋတိ-ကွေ့၏။

၁၆၈။ကုဋိဒါဟေ။ကုဋေတိ၊

ကုဋယတိ။

*ကုဋိ-ကုဋိဓာတ်သည်၊ဒါဟေ-ပူ

လောင်ခြင်း၌။ကုဋေတိကုဋယတိ-

ပူလောင်၏။

၁၆၉။ကုဋ္ဋဆေဒနေ။ကုဋ္ဋေတိ

ကုဋ္ဋယတိ။

*ကုဋ္ဋ-ကုဋ္ဋဓာတ်သည်၊ဆေဒနေ-

ဖြတ်ခြင်း၌။ကုဋ္ဋေတိကုဋ္ဋယတိ-

ဖြတ်၏။

၁၇၀။ကုဌိအာလသိယဂတိပဋိဃာ

တသောကေသု။ကုဏ္ဌတိ၊

ကုဏ္ဌော။

*ကုဌိ-ကုဌိဓာတ်သည်၊အာလသိယ

ဂတိပဋိဃာတသောကေသု-ပျင်းရိ

ခြင်းသွားမှုကိုပယ်ခြင်းဝမ်းနည်းခြင်း

တို့၌။ကုဏ္ဌတိ-ပျင်းရိ၏၊ဆွံ့၏။ဝမ်း

နည်း၏။ကုဏ္ဌော-ပျင်းသော၊ဆွံ့သော၊တုံးသော၊