သဒ္ဒနီတိဓာတ်၁၃

 

Uni၁၃၁။ကရကရဏေ။ကရောတိ၊

ကယိရတိ၊ကုဗ္ဗတိ၊ကြုဗ္ဗတိ၊

**ကရ-ကရဓာတ်သည်၊ကရဏေ-

ပြုခြင်း၌။ကရောတိ-ကယိရတိ-

ကုဗ္ဗတိ-ကြုဗ္ဗတိ-ပြု၏။

၁၃၂။ကလ္လအသဒ္ဒေ။ကလ္လတိ။

*ကလ္လ-ကလ္လဓာတ်သည်။အသဒ္ဒေ-

ဆိတ်ဆိတ်နေခြင်း၌။

ကလ္လတိ-ဆိတ်ဆိတ်နေ၏။

၁၃၃။ကလသင်္ချာနေ။ကလတိ။

ကလာ၊ကာလော။

*ကလ-ကလဓာတ်သည်၊သင်္ချာနေ-

ရေတွက်ခြင်း၌။ကလတိ-ရေတွက်

၏။ကလာ-အစိတ်၊

[ကလ+အ+အာ=ကလာ]

ကာလော-အချိန်၊အခါ၊

[ကလ+ဏ=ကာလ]

ကလိတဗ္ဗောသင်္ချာတဗ္ဗောတိ 

ကာလော။

ကလခေပေ။ကာလေတိ၊ကာလယ

တိ။ကာလော။

*ကလ-ကလဓာတ်သည်၊ခေပေ-

ပစ်ပယ်ခြင်း၌။ကာလေတိ-

ကာလယတိ-ပစ်ပယ်၏။

ကာလော-အခါ၊သေခြင်း။

တေသံတေသံသတ္တာနံအာယုံ

ကာလယတိခေပေတိဒိဝသေဒိဝ

သေအပ္ပံအပ္ပံကရောတီတိကာ

လော။(အချိန်)

ကာလယတိတေသံတေသံသတ္တာနံဇီဝိတံခေပေတိသမုစ္ဆေဒဝသေန

နာသေတီတိကာလော။(သေခြင်း)

၁၃၄။ကလဒိအဝှါနရောဒနေသု။

ကလန္ဒတိ။ကလန္ဒကော။

*ကလဒိ-ကလဒိဓာတ်သည်။အဝှါန

ရောဒနေသု-ခေါ်ခြင်းငိုကြွေးခြင်းတို့

၌။ကလန္ဒတိ-ခေါ်၏၊ငိုကြွေး၏။

ကလန္ဒကော-ရှဥ့်နက်။

[ကလဒိ+ဏွု=ကလန္ဒက]

၁၃၅။ကလဟကုစ္ဆနေ။

ကလဟတိ။ကလဟော။

*ကလဟ-ကလဟဓာတ်သည်၊

ကုစ္ဆနေ-ကဲ့ရဲ့ခြင်း၌။ကလဟတိ-

ကဲ့ရဲ့၏။

ကလဟော-ငြင်းခုံခြင်း။

[ကလဟ+အ=ကလဟ]

၁၃၆။ကလိဒိပရိဒေဝနေ။

ကလိန္ဒတိ။

*ကလိဒိ-ကလိဒိဓာတ်သည်၊

ပရိဒေဝနေ-ငိုကြွေးခြင်း၌။

ကလိန္ဒတိ-ငိုကြွေး၏။

၁၃၇။ကဝဝဏ္ဏေ။ကဝတိ။

*ကဝ-ကဝဓာတ်သည်၊ဝဏ္ဏေ-ချီး

မွမ်းခြင်း၌၊ကဝတိ-ချီးမွမ်း၏။

၁၃၈။ကသဝိလေခနဟိံသာသု။

ကသတိ။ကဿကော၊

အာကာသော။

*ကသ-ကသဓာတ်သည်။ဝိလေခန

ဟိံသာသု-ရေးခြစ်ခြင်းညှဉ်းဆဲခြင်း

တို့၌။ကသတိ-ရေးခြစ်၏၊ညှဉ်းဆဲ

၏။ကဿကော-လယ်သမား။

[ကသ+သက=ကဿက]

ကသတီတိကဿကော။ 

အာကာသော-ကောင်းကင်။

[အာ+ကသ+ဏ=အာကာသ]

နကဿတီတိအာကာသော။

၁၃၉။ကသီဂတိသောသနေသု။

ကသတိ။

*ကသီ-ကသီဓာတ်သည်၊ဂတိ

သောသနေသု-သွားခြင်းခြောက်

သွေ့ခြင်းတို့၌။ကသတိ- သွား၏၊

ခြောက်သွေ့၏။

၁၄ဝ။ကဿဂတိယံ။ကဿတိ၊

ပရိကဿတိ၊ပဋိကဿတိ။

+ကဿ-ကဿဓာတ်သည်၊ဂတိယံ-

သွားခြင်း၌။  ကဿတိ-သွား၏

ဆွဲ၏ငင်၏

ပရိကဿတိ-ဆွဲငင်၏၊ပဋိကဿတိ-

ငင်၏။