သဒ္ဒနီတိဓာတ်၂၁

 

Uni၂၁၁။ခရခယေ။ခရတိ။ခရဏံ။

*ခရ-ခရဓာတ်သည်။ခယေ-ကုန်ခန်း

ခြင်း၌။ခရတိ-ကုန်ခန်း၏၊

ခရဏံ-ကုန်ခန်းခြင်း။

၂၁၂။ခလစလနသဉ္စိနနေသု။

ခလတိ။ခလော၊ခလံ။

*ခလ-ခလဓာတ်သည်။စလနသဉ္စိန

နေသု-တုန်လှုပ်ခြင်းပေါင်းစုခြင်းတို့

၌။ခလတိ-တုန်လှုပ်၏။ပေါင်းစု၏။

ခလော-သူယုတ်။[ခလ+အ=ခလ]

ခလတိစလတီတိခလော။

ခလံ-ကောက်နယ်တလင်း။

ခလန္တိသဉ္စိနန္တိ  ရာသိံကရောန္တိ

ဧတ္ထဓညာနီတိခလံ။

+ခလ  သောစေယျေ။ခါလေတိ-

ခါလယတိ။ပက္ခာလေတိ-

ပက္ခာလယတိ။

*ခလ-ခလဓာတ်သည်။သောစေ

ယျေ-စင်ကြယ်ခြင်း၌။ခါလေတိ

ခါလယတိခါလယတိပက္ခာလေတိ

ပက္ခာလယတိ-ဆေးကြော၏။

၂၁၃။ခဠဘေဒေ။ခဠေတိခဠယတိ။

*ခဠ-ခဠဓာတ်သည်၊ဘေဒေ-ဖျက်

ဆီးခြင်း၌။ခဠေတိ-ခဠယတိ-ဖျက်

ဆီး၏။

၂၁၄။ခါပကထနေ။ခါတိသင်္ခါတိ

အက္ခာတိ။သွာခါတော၊သင်္ခါတော၊

အက္ခာတော။

*ခါ-ခါဓာတ်သည်။ပကထနေ-ပြော

ဆိုခြင်း၌၊ခါတိ-သင်္ခါတိ-အက္ခာတိ-

ပြောဆို၏။

သွာခါတော-ကောင်းစွာဆိုအပ်၏၊

[သု+အာ+ခါ+တ=သွာခါတ]

သင်္ခါတော-ဆိုအပ်သော၊

[သံ+ခါ+တ=သင်္ခါတ]

အက္ခာတော-ဆိုအပ်သော။

[အာ+ခါ+တ=အက္ခာတ]

၂၁၅။ခါဒဘက္ခနေ။ခါဒတိ။ခါဒနံ။

ခါဒိကာ၊ခဇ္ဇံ၊ခန္ဓော။

*ခါဒ-ခါဒဓာတ်သည်၊ဘက္ခနေ-

စားခြင်း၌။ခါဒတိ-စား၏။

ခါဒနံ-ခဲခြင်း၊ခါဒိကာ-ခဲသော၊

[ခါဒ+ဏွု+အာ=ခါဒိကာ]

ခဇ္ဇံ-ခဲဘွယ်။[ခါဒ+ဏျ=ခဇ္ဇံ]

ခန္ဓော-ခန္ဓာ။[ခါဒ+က=ခန္ဓ]

ဇာတိဇရာဗျာဓိဒုက္ခာဒီဟိခဇ္ဇတီတိ

ခန္ဓော။

၂၁၆။ခိခယေ။ခီယတိခိယျတိ။

*ခိ-ခိဓာတ်သည်၊ခယေ-ကုန်ခြင်း၌။

ခီယတိခိယျတိ-ကုန်၏။

[ခိ+အ+တိ= ခိ၏ဣကိုဤယပြု

ခီယတိ၊ခိ၏ဣကိုဣယျပြုခိယျ

တိ-ဟုပြီး]

+ခိနိဝါသေ။ခီယတိခိယျတိ။

*ခိ-ခိဓာတ်သည်၊နိဝါသေ-နေခြင်း၌။

ခီယတိခိယျတိ-နေ၏။

[ခိ+အ+တိ=ခီယတိ, ခိယျတိ]

+ခိခယနိဝါသကောဓဟိံသာသု။

ခိယတိ။

*ခိ-ခိဓာတ်သည်။ခယနိဝါသကောဓ

ဟိံသာသု-ကုန်ခြင်းနေခြင်းအမျက်

ထွက်ခြင်းညှင်းဆဲခြင်းတို့၌။

ခိယတိ-ကုန်၏၊နေ၏၊အမျက်ထွက်

၏၊ညှင်းဆဲ၏။

[ခိ+ယ+တိ=ခိယတိ]

ခယော-ကုန်ခြင်း။မဂ်ဖိုလ်နိဗ္ဗာန်။

[ခိ+ဏ=ခယ]

ခိယနံခယော။ခိယန္တိကိလေသာ

ဧတ္တာတိခယော။

ခံ-အချည်းနီး၊ကင်းဆိတ်ခြင်း၊

ကောင်းကင်။

[ခိ+ရ=ခ]

ခယံ-အိမ်။[ခိ+ဏ=ခယ]

၂၁၇။ခိဇအဗျတ္တသဒ္ဒေ။ခိဇတိ။

*ခိဇ-ခိဇဓာတ်သည်။အဗျတ္တသဒ္ဒေ-

မပီပြင်သောအသံ၌။ခိဇတိ-မြည်၏။

၂၁၈။ခိဋဥတ္တာသနေ။ခေဋတိ။

*ခိဋ-ခိဋဓာတ်သည်။ဥတ္တာသနေ-

ထိတ်လန့်ခြင်းထိတ်လန့်စေခြင်း၌။

ခေဋတိ-ထိတ်လန့်၏၊ထိတ်လန့်စေ

၏။

အာခေဋကော-အလွန်ကြောက်သူ၊

[အာ+ခိဋ+ဏွု=အာခေဋက]

ခေဋော-ထိတ်လန့်ခြင်း၊

[ခိဋ+ဏ=ခေဋ]

ဥက္ခေဋိတော- ထိတ်လန့်စေအပ်

သော။

[ဥ+ခိဋ+တ=ဥက္ခေဋိတ]

သမုက္ခေဋိတော-ကောင်းစွာထိတ်

လန့်စေအပ်သော။

၂၁၈။ခိဏုဟိံသာယံ။ခိဏောတိ။

*ခိဏု-ခိဏုဓာတ်သည်၊ဟိံသာယံ-

ညှင်းဆဲခြင်း၌။ခိဏောတိ-ညှှင်းဆဲ

၏။

၂၁၉။ခိဒပရိဃာတေ၊ခိဒတိ။

*ခိဒ-ခဒဓာတ်သည်၊ပရိဃာတေ-

သတ်ပုတ်ညှင်းဆဲခြင်း၌။

ခိဒတိ-သတ်ပုတ်ညှင်းဆဲ၏။

++ခိဒတာသေ။ခိဇ္ဇတိ။

*ခိဒ-ခိဒဓာတ်သည်၊တာသေ-ထိတ်

လန့်ကြောက်ရွံ့ခြင်း၌။ 

ခိဇ္ဇတိ-ထိတ်လန့်၏။

++ခိဒဒီနိယေ။ခိဇ္ဇတိ။

*ခိဒ-ခိဒဓာတ်သည်၊ဒီနိယေ-ဆင်းရဲ

ပင်ပန်းခြင်း၌။ခိဇ္ဇတိ-ဆင်းရဲပင်ပန်း

၏။ခိန္နော-ဆင်းရဲသော၊

[ခိဒ+တ=ခိန္န] အခိဇ္ဇီတိခိန္နော။

၂၂၀။ခိပပေရဏေ။ခပတိ။

ခိပကော။

*ခိပ-ခိပဓာတ်သည်၊ပေရဏေ-ပစ်

လွှတ်ခြင်း၌။ခိပတိ-ပစ်လွှတ်၏၊

ခိပကော-ပစ်လွှတ်တတ်သော။

[ခိပ+ဏွု=ခိပက]

++ခိပအဗျတ္တသဒ္ဒေ။ခိပတိ။

*ခိပ-ခိပဓာတ်သည်။အဗျတ္တသဒ္ဒေ-

ပုဒ်ဗျဉ်းမထင်မပီပြင်သောအသံ၌။

ခိပတိ-ချေဆတ်၏။