Posts

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၇

Image
 သဒ္ဒနီတိဓာတ် ၅၇၁။ဓီ (ဒိ)အနာဒရေ။ ဓီယတေ။ ဓီ-ဓီဓာတ်သည်၊(ဒိ) အနာဒရေ-မရိုသေခြင်း၌၊ ဓီယတေ-မရိုသေတတ်။ ၅၇၂။ဓု (ဘူ)ဂတိထေရိယေသု၊ ဓဝတိ၊ ဓုဝံ။ ဓု-ဓုဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိထေရိယေသု-သွားခြင်း မြဲခြင်းတို့၌၊ ဓဝတိ-သွား​၏/မြဲ​၏။ ဓုဝံ-မြဲသော၊ ၅၇၃။ဓုက္ခ (ဘူ) သန္ဒီပနကိလေ သနဇီဝနေသု၊ ဓုက္ခတိ။ ဓုက္ခ-ဓုက္ခဓာတ်သည်၊(ဘူ) သန္ဒီပနကိလေသနဇီဝနေသု- ပြခြင်း ညစ်ညူးခြင်း အသက် ရှည်ခြင်းတို့၌၊(ဘူ) ဓုက္ခတိ-ပြ​၏/ညစ်ညူး​၏/ အသက်ရှည်​၏။ ၅၇၄။ဓုဗ္ဗိ (ဘူ)ဟိံသာယံ၊ ဓုဗ္ဗတိ။ ဓုဗ္ဗိ-ဓုဗ္ဗိဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဟိံသာယံ-ညှင်းဆဲခြင်း၌၊ ဓုဗ္ဗတိ-ညှင်းဆဲ​၏။ ၅၇၅။ဓူ (ဘူ)ဝိဓူနနေ။ ဓူဝတိ ဓုတော၊ ဓူ-ဓူဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဝိဓူနနေ-ခါခြင်း၌။ ဓူဝတိ-ခါ​၏၊ ဓုတော-ခါအပ်သော၊ (ဓူ+တ=ဓုတ) *ဓူ (ကီ)ကမ္ပနေ၊ ဓုနာတိ ဓူမော ဓောနာ ၊ ဓူ-ဓူဓာတ်သည်၊(ကီ) ကမ္ပနေ-လှုပ်ခြင်း၌၊ ဓုနာတိ-လှုပ်​၏၊ ဓူမော-မီးခိုး၊ (ဓူ+မန်=ဓူမ) ဓောနာ-ပညာ (ဓူ+ယု+အာ=ဓောနာ) ၅၇၆။ဓူပ (ဘူ)သန္တာပေ။ ဓူပတိ ။ ဓူပ-ဓူပဓာတ်သည်၊(ဘူ) သန္တာပေ-ပူခြင်း၌၊ ဓူပတိ-ပူ​၏။ *ဓူပ (စု)ဘာသာယံ၊ ဓူပေတိ ဓူပယတိ။ ဓူပ-ဓူပဓာတ်သည်၊(စု) ဘာသာယံ-ထွန်းလင်းခြင်း၌၊ ဓူပေတိ-ဓူပယတိ-ထွန်းလင်း ​၏။ ၅၇၇။ဓူရ(ဘူ) ဟုစ္ဆနေ၊ ဓူရတိ၊ ဓူရ-ဓူရဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဟုစ္ဆနေ-ကောက်ခြင်း...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၆

 သဒ္ဒနီတိဓာတ် ၅၆၁။ဓရ (ဘူ)ဓရဏေ၊ ဓရတိ။ ဓရ-ဓရဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဓရဏေ-ထင်ရှားတည်ရှိခြင်း ၌။ ဓရတိ-ထင်ရှားတည်ရှိ​၏။ *ဓရ(ဘူ)အဝတ်ထာနေ၊ ဓရတိ။ ဓရ-ဓရဓာတ်သည်၊(ဘူ) အဝတ္ထာနေ-ရပ်တည်ခြင်း၌၊ ဓရတိ-ရပ်တည်​၏။ *ဓရ(စု)ဓာရဏေ၊ ဓာရတေိ ဓာရယတိ။ ဓရ-ဓရဓာသည်၊(စု) ဓာရဏေ-ဆောင်ခြင်း၌၊ ဓာရေတိ-ဓာရယတိ-ဆောင် ၏။ အာဓာရော-တည်ရာ၊ အာ+ဓရ+ဏ၊ အာဓာရကော-အခံ၊ ၅၆၂။ဓသ(စု)ဥဉ္ဆေ၊ ဓာသတေိ ဓာသယတိ။ ဓသ-ဓသဓာတ်သည်၊(စု) ဥဉ္ဆေ-ရှာမှီးခြင်း၌။ ဓာသေတိ ဓာသယတိ-ရှာမှီး​၏။ ၅၆၃။ဓာ (ဘူ)ဓာရဏေ၊ ဒဓာတိ၊ ဓာ-ဓာဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဓာရဏေ-ဆောင်ခြင်း၌၊ ဒဓာတိ-ဆောင်​၏။ *ဝိရှေးရှိ်မူ ပြုခြင်း၌ ဝိဒဟတိ-ပြု​၏၊ အဘိရှေးရှိမူ ဆိုခြင်း၌ အဘိဓေယျံ-ဟောရာသော၊ နိရှေးရှိ်မူ အပ်နှံသွင်းထားခြင်း၌ နိဓေတိ-သွင်းထား​၏၊ အာရှေးရှိမူ တင်ထားခြင်း၌ အာဒဟတိ-တင်ထား​၏၊ သံရှေးရှိမူ ယုံကြည်ခြင်း စပ်ခြင်းတို့၌ သဒ္ဒဟတိ-ယုံကြည်​၏၊စပ်​၏၊ ပရှေးရှိ်မူ အားထုတ်ခြင်း၌ ပဒဟတိ-အားထုတ်​၏။ ပရိရှေးရှိမူ ဝတ်ရုံခြင်း၌ ပရိဒဟတိ-ဝတ်ရုံ​၏၊ အဝရှေးရှိမူ နာထောင်ခြင်း၌ ဩဒဟတိ-နားထောင်​၏၊ သံ+အာရှေးရှိမူ ကောင်းစွာ အညီအညွတ်ထားခြင်း၌ သမာဒဟတိ-ကောင်းစွာ အညီအညွတ်ထား​၏၊ သံ+ဝိရှေးရှိမူ တိုင်ပင်ခြင်း၌၊ သံဝိဒဟတိ-တိုင်ပင်​၏။ *အနုဓာ (ဒိ)အနုကရဏ...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၅

 သဒ္ဒနီတိဓာတ် ၅၅၁။ဒေသု(ဘူ)အဗျတ္တသဒ္ဒ္ဂေ၊ ဒေသတိ။ ဒေသု-ဒေသုဓာတ်သည်၊(ဘူ) အဗျတ္တသဒ္ဒေ-မထင်ရှားသော အသံ၌၊ ဒေသတိ-မြင်းဟီ၏၊ ၅၅၂။ဒွရ(ဘူ)သံဝရဏေ၊ ဒွရတိ။ ဒွရ-ဒွရဓာတ်သည်၊(ဘူ) သံဝရဏေ-စောင့်ရှောက်ခြင်း ၌၊ ဒွရတိ-စောင့်ရှောက်​၏။ ဒွါရံ-တံခါး၊ (ဒွရဓာတ်+ဏပစ္စည်း) ၅၅၃။ဓံသု(ဘူ) ဂတိယံ၊ ဓံသတိ။ ဓံသု-ဓံသုဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိယံ-သွားခြင်း၌၊ ဓံသတိ-လျောကျ​၏။ ၅၅၄။ဓက(ဘူ)ပဋိဃာတ ဂတီသု၊ ဓကတိ။ ဓက-ဓကဓာတ်သည်၊(ဘူ) ပဋိဃာတဂတီသု-ဖျောက်ခြင်း သွားခြင်းတို့၌။ ဓကတိ-ဖျောက်​၏၊ထိပါး​၏၊ သွား​၏။ ၅၅၅။ဓခိ(ဘူ)ဃောရဝါသိတေ ကင်္ခါယဉ္စ၊ ဓင်္ခတိ။ ဓခိ-ဓခိဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဃောရဝါသိတေ-ပြင်းစွာထုံ ခြင်း၌လည်းကောင်း ကင်္ခါယဉ္စ-ယုံမှားခြင်း၌လည်း ကောင်း။ ဓင်္ခတိ-ပြင်းစွာထုံ​၏၊ ယုံမှား ​၏။ ၅၅၆။ဓဇ(ဘူ)ဂတိယံ၊ ဓဇတိ။ ဓဇ-ဓဇဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိယံ-သွားခြင်း၌၊ ဓဇတိ-သွား​၏၊ ဓဇော-အလံ၊ ၅၅၇။ဓဇိ(ဘူ)ဂတိယံ၊ ဓဉ္ဇတိ။ ဓဇိ-ဓဇိဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိယံ-သွားခြင်း၌၊ ဓဉ္ဇတိ-သွား​၏။ ဓဉ္ဇနံ-သွားခြင်း၊ ၅၅၈။ဓန(ဘူ)သဒ္ဒေ ဓညေ။ ဓနတိ။ ဓန-ဓနဓာတ်သည်၊(ဘူ) သဒ္ဒေ-အသံပြုခြင်း၌ ဓညေ-ဘုန်းပညာ ကျက်သရေ နှင့်ပြည့်စုံခြင်း၌၊ ဓနတိ-အသံပြု​၏၊ ကျက်သရေ ရှိ၏၊ *ဓန (စု) သဒ္ဒေ၊ ဓနေတိ ဓနယတိ၊ ဓနု-ဓနုဓာတ်သည်၊(စု) သဒ္ဒေ-အသံပြု...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၄

 သဒ္ဒနီတိဓာတ် ၅၄၁။ဒုသ (ဒိ)ဒုဿနအပ္ပီတီ သု၊ ဒုဿတိ ပဒုဿတိ။ ဒုသ-ဒုသဓာတ်သည်၊(ဒိ) ဒုဿနအပ္ပီတီသု-ဖျက်ဆီးခြင်း မုန်းခြင်းတို့၌၊ ဒုဿတိ-ပဒုဿတိ-ဖျက်ဆီး ၏/မုန်း၏၊ ဒေါသော-ဒေါသ၊ (ဒုသဓာတ်+ဏပစ္စည်း) ပဒေါသော-ညဦး၊ (ပ+ဒုသဓာတ်+ဏပစ္စည်း) ၅၄၂။ဒုဟ (ဘူ)ဒေါဟနပပူရဏဟိံသာနာသေသု၊ ဒုဟတိ ဒေါဟတိ။ ဒုဟ-ဒုဟဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဒေါဟနပပူရဏဟိံသာနာသေ သု-နို့ညှစ်ခြင်း ပြည့်စေခြင်း ညှင်းဆဲခြင်း ဖျက်ဆီးခြင်းတို့၌၊ ဒုဟတိ-ဒေါဟတိ-နို့ညှစ်၏/ ပြည့်စေ၏/ညှင်းဆဲ၏/ဖျက် ဆီး၏။ ၅၄၃။ဒုဟိ(ဘူ)အဒ္ဒနေ၊ ဒုဟတိ။ ဒုဟိ-ဒုဟိဓာတ်သည်၊(ဘူ) အဒ္ဒနေ-ညင်းဆဲခြင်း၌၊ ဒုဟတိ-ညှင်းဆဲ၏။ ၅၄၄။ဒူဘ(စု)သန္ထမ္ဘေ၊ ဒူဘေတိ ဒူဘယတိ။ ဒူဘ-ဒူဘဓာတ်သည်၊(စု) သန္ထမ္ဘေ-ထောက်ပံ့ခြင်း၌၊ ဒူဘေတိ-ဒူဘယတိ-ထောက်ပံ့ ၏၊ ၅၄၅။ဒေ (ဘူ)သောဓနပါလ နေသု၊ ဒါယတိ။ ဒေ-ဒေဓာတ်သည်၊(ဘူ) သောဓနပါလနေသု-သုတ်သင် ခြင်း စောင့်ရှောက်ခြင်းတို့၌၊ ဒါယတိ-သုတ်သင်၏၊ စောင့်ရှောက်၏။ ၅၄၆။ဒေက (ဘူ)သဒ္ဒုဿာဟေ သု၊ ဒေကတိ။ ဒေက-ဒေကဓာတ်သည်၊(ဘူ) သဒ္ဒုဿာဟေသု-အသံပြုခြင်း အားထုတ်ခြင်းတို့၌၊ ဒေကတိ-အသံပြု​၏၊ အားထုတ် ​၏။ ၅၄၇။ဒေဋ(ဘူ)ပရိဘာသနေ၊ ဒေဋတိ။ ဒေဋ-ဒေဋဓာတ်သည်၊(ဘူ) ပရိဘာသနေ-ရေရွတ်ခြင်း၌၊ ဒေဋတိ-ရေရွတ်​၏။ ၅၄၈။ ဒေဘ (ဘူ)သဒ္ဒေ၊ ဒေဘတိ။ ဒေဘ-ဒေဘဓာတ်...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၃

 သဒ္ဒနီတိဓာတ် ၅၃၁။ဒီ (ဒိ)ခယေ၊ ဒီယတေ။ ဒီ-ဒီဓာတ်သည်၊(ဒိ) ခယေ- ကုန်ခန်းခြင်း၌။ ဒီယတေ-ကုန်ခန်း၏။ ဒီနော-သူဆင်းရဲ၊ ၅၃၂။ဒီဓိ (ဘူ)ဒိတ္တိဝေဓနေသု၊ ဒီဓတိ။ ဒီဓိ-ဒီဓိဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဒိတ္တိဝေဓနေသု-ထွန်းပခြင်း ဖေါက်ထွင်းခြင်းတို့၌၊ ဒီဓတိ-ထွန်းပ၏၊ဖေါက်ထွင်း ၏။ ဒီဓိတိ-အရောင်၊ [ဒီဓိဓာတ်+တိပစ္စည်း၊] ၅၃၃။ဒီပ (ဒိ)ဒိတ္တိယံ၊ ဒိပ္ပတိ။ ဒီပ-ဒီပဓာတ်သည်၊(ဒိ) ဒိတ္တိယံ-ထွန်းပခြင်း၌၊ ဒိပ္ပတိ-ထွန်းပ၏၊ ဒီပေါ-ဆီမီး၊ကျွန်း၊ [ဒီပဓာတ်+ဏပစ္စည်း] ၅၃၄။ဒု (ဘူ)ဂတိပရိတာပေသု၊ ဒဝတိ၊ ဒု-ဒုဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိပရိ တာပေသု၊ သွားခြင်းပူပန်စေခြင်းတို့၌၊ ဒဝတိ-သွား၏၊ပူပန်စေ၏၊ ဒုမော-သစ်ပင်၊ [ဒုဓာတ်+မပစ္စည်း] ဒူတော-တမန်၊ (ဒုဓာတ်+တပစ္စည်း) *ဒု (သွာ/ကီ)ဟိံသာယံ၊ ဒုဏောတိ ဒုဏာတိ ဒုနာတိ။ ဒု-ဒုဓာတ်သည်၊(သွာ/ကီ) ဟိံသာယံ-ညှင်းဆဲခြင်း၌၊ ဒုဏောတိ-ဒုဏာတိ-ဒုနာတိ- ညှင်းဆဲ၏၊ ၅၃၅။ဒုက္ခ(ဘူ) ဒုက္ခနေ၊ ဒုက္ခတိ။ ဒုက္ခ-ဒုက္ခဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဒုက္ခနေ-ဆင်းရဲခြင်း၌၊ ဒုက္ခတိ-ဆင်းရဲ၏။ ၅၃၆။ဒုဏ(ဘူ)ဂတိဟိံသာယံ၊ ဒုဏတိ။ ဒုဏ-ဒုဏဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဂတိဟိံသာယံ-သွားခြင်း ညှင်းဆဲခြင်း၌။ ဒုဏတိ-သွား၏၊ညှင်းဆဲ၏။ ၅၃၇။ဒုဖ (ဘူ)ဥပက္ကိလေသေ၊ ဒေါဖတိ။ ဒုဖ-ဒုဖဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဥပက္ကိလေသေ-နှိပ်စက်ခြင်း ၌၊ ဒေါဖတိ-...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၂

 {သဒ္ဒနီတိဓာတ်} ၅၂၁။ဒါသု(ဘူ) ဒါနေ၊ ဒါသတိ။ ဒါသု-ဒါသုဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဒါနေ-ပေးခြင်း၌၊ ဒါသတိ-ပေး၏။ ၅၂၂။ဒါဟု (ဘူ) နိဒ္ဒက္ခယေ၊ ဒါဟတိ။ ဒါဟု-ဒါဟုဓာတ်သည်၊(ဘူ) နိဒ္ဒက္ခယေ-နိုးကြားခြင်း၌၊ ဒါဟတိ-နိုးကြား၏၊ ၅၂၃။ဒါဠ ဝိသရဏေ (ဘူ) ဒါဠတိ။ ဒါဠ-ဒါဠဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဝိသရဏေ-ရွေ့ရှားခြင်း၌၊ ဒါဠတိ-ရွေ့ရှား၏။ ၅၂၄။ဒိက္ခ (ဘူ) မုဏ္ဍိယောပနယနနိယမဗ္ဗတာ ဒေသေသု။ ဒိက္ခတိ။ ဒိက္ခ-ဒိက္ခဓာတ်သည်၊(ဘူ) မုဏ္ဍိယ ဥပနယန နိယမ ဝတ အာဒေသေသု-ခေါင်းတုံးခြင်း ကပ်၍ဆောင်ခြင်း သတ်မှတ် ခြင်း ဆောက်တည်ခြင်း ညွှန် ပြခြင်းတို့၌၊ ဒိက္ခတိ-ကတုံးရိပ်၏၊  ကပ်ဆောင်၏၊သတ်မှတ်၏၊ ဆောက်တည်၏၊ညွှန်ပြ၏။ *ဒိက္ခ(သွာ)ဟိံသာယံ၊ ဒိက္ခုဏာတိ။ ဒိက္ခ-ဒိက္ခဓာတ်သည်၊(သွာ) ဟိံသာယံ-ညှင်းဆဲခြင်း၌၊ ဒိက္ခုဏာတိ-ညှင်းဆဲ၏။ ၅၂၅။ဒိစ (ဘူ)ထုတိယံ၊ ဒိစတိ။ ဒိစ-ဒိစဓာတ်သည်၊(ဘူ) ထုတိယံ-ချီးမွမ်းခြင်း၌၊ ဒိစတိ-ချီးမွမ်း၏။ ၅၂၆။ဒိဖ(ဘူ) ကထနယုဒ္ဓနိန္ဒာ ဟိံသာဒါနေသု၊ ​ဒိဖတိ။ ဒိဖ-ဒိဖဓာတ်သည်၊(ဘူ) ကထနယုဒ္ဓနိန္ဒာဟိံသာဒါနေ သု-ပြောဆိုခြင်း စစ်တိုက်ခြင်း ကဲ့ရဲ့ခြင်း ညှင်းဆဲခြင်း ပေးခြင်း တို့၌။ ဒိဖတိ-ပြောဆို၏၊စစ်တိုက်၏၊ ကဲ့ရဲ့၏၊ညှင်းဆဲ၏၊ပေး၏၊ ၅၂၇။ဒိဝု (ဒိ) ကီဠာဝိဇိဂီသာ ဗျဝဟာရဇုတိထုတိကန္တိဂတိ သတ္တီသု၊ ဒဗ...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၅၁

 {သဒ္ဒနီတိဓာတ်} ၅၁၁။ဒလ(ဘူ+စု)ဝိဒါရဏေ။ ဒလတိ၊ဒလေတိ၊ဒလယတိ၊ (ဘူ)ဒုဂ္ဂတိဒိတ္တီသု။ ဒလတိ၊ *ဒလ-ဒလဓာတ်သည်၊(ဘူ+စု) ဝိဒါရဏေ-ဖျက်ဆီးခြင်း၌၊ ဒလတိ-ဒလေတိ-ဒလယတိ- ဖျက်ဆီး၏၊ဖေါက်ခွဲ၏၊ (ဘူ)ဒုဂ္ဂတိဒိတ္တီသု-ဆင်းရဲနွမ်း ပါးခြင်း ထွန်းပခြင်းတို့၌။ ဒလတိ-ဆင်းရဲ၏၊ထွန်းပ၏၊ ၅၁၂။ဒလိဒ္ဒ (ဘူ)ဒုဂ္ဂတိယံ။ ဒလိဒ္ဒတိ၊ဒလိဒ္ဒေါ၊ဒလိဒ္ဓီ၊ ဒလိဒ္ဒိယံ၊ *ဒလိဒ္ဒ-ဒလိဒ္ဒဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဒုဂ္ဂတိယံ-ဆင်းရဲနွမ်းပါးခြင်း၌။ ဒလိဒ္ဒတိ-ဆင်းရဲ၏၊ ဒလိဒ္ဒေါ-ဆင်းရဲသောလူ၊ ဒလိဒ္ဒီ-ဆင်းရဲသောမိန်းမ၊ ဒလိဒ္ဒိယံ-ဆင်းရဲသူ၏အဖြစ်၊ ၅၁၃။ဒသိ(စု) ဒဿနေ ဒံသနေ ဘာသာယံ။ ဒံသေတိ၊ ဒံသယတိ၊ *ဒသိ-ဒသိဓာတ်သည်၊(စု) ဒဿနေ-ပြခြင်း၌၊ဒံသနေ- ကိုက်ဖြတ်ခြင်း၌၊ ဘာသာယံ- ပြောဆိုခြင်း၌။ ဒံသေတိ-ဒံသယတိ-ပြ၏၊ ကိုက်ဖြတ်၏၊ပြောဆို၏။ ၅၁၄။ဒဟ (ဘူ) ဘသ္မီကရဏေ ဓာရဏေ ။ ဒဟတိ၊ +ဒဟ-ဒဟဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဘသ္မီကရဏေ-ပြာဖြစ်အောင် ပြုခြင်း၌၊ ဓာရဏေ-ဆောင်ခြ င်း၌၊ ဒဟတိ-လောင်၏၊ဆောင် ၏။ အဂါရာနိ အဂ္ဂိ ဒဟတိ၊၊ သကျာ ခေါ အမ္ဗဋ္ဌ ရာဇာနံ သြက္ကာကံ ပိတာမဟံ ဒဟန္တိ။ ဒကို ဍပြုလျှင် ဍဟတိ-ဟု ဖြစ်၏။ ၅၁၅။ဒဟိ (ဘူ)ဝုဒ္ဓိယံ၊ ဒံဟတိ၊ *ဒဟိ-ဒဟိဓာတ်သည်၊(ဘူ) ဝုဒ္ဓိယံ-ကြီးပွားခြင်း၌။ ဒံဟတိ-ကြီးပွား၏၊ ၅၁၆။ဒါ (ဘူ)ဒါနေ၊ အာပုဗ္ဗော ဂဟဏေ။ ဒဒါတိ ဒေတိ ...