ရေးချင်ရာ

ဗာဟိရာဟာရံ ပစၥယံ ပဋိလဘိတြာ ဧဝ အဇၩတၱိကာဟာေရာ ရူပံ ဥပၸါေဒတီတိ အယံ အဇၩတၱိကာဟာရႆ ဥပနိႆယဘာေဝနာပိ အာဟရတိ။ ဗာဟိရာဟာရံ-ဗာဟိရာဟာရဟူေသာ ။ပစၥယံ-အေၾကာင္းကို ။ပဋိလဘိတြာ ဧဝ-တစ္ဖန္ရမွသာလွ်င္ ။အဇၩတၲိကာဟာေရာ- အဇၩတၱိကာဟာရသည္။ ရူပံ-စတုသမု႒ာနိကရုပ္ကို။ ဥပၸါေဒတိ-ျဖစ္ ေစနိဳင္၏။ဣတိ-ထို႔ေၾကာင္႔ ။အယံ-ဤကဗဠီကာဟာရသည္။ အဇၩတၱိကာဟာရႆ-အဇၩတၱိကာဟာရ၏။ဥပနိႆယဘာေဝနာပိ- အေထာက္အပံ႔၏အျဖစ္ျဖင္႔လည္း။ အာဟရတိ-ရြက္ေဆာင္နိဳင္၏။ (ဝိဘာဝနီဋီကာ)ႏွင္႔အညီ အဇၩတၱိကာဟာရသည္ ဗဟိဒၶါဟာရ၏ အေထာက္အပံ႔ကို မရခဲ႔လွ်င္ စတုသမု႒ာနိကရုပ္ဟုဆိုအပ္ေသာ ရူပကာယကို မျဖစ္ပြားေစနိဳင္။ ဗဟိဒၶါဟာရ၏ အေထာက္အပံ႔ကို ရမွသာ စတုသမု႒ာနိကရုပ္ဟုဆိုအပ္ေသာ ရူပကာယကို ျဖစ္ပြားေစနိဳင္၏။ ထို႔ေၾကာင္႔ ဗဟိဒၶါဟာရသည္ အဇၩတၱိကာဟာရကို တစ္ဆင္႔အားေပး ေသာအားျဖင္႔ ေထာက္ပံ႔တတ္ေသာေၾကာင္႔ ဥပတၳမၻကာဟာရမည္၏။ အဇၩတၱာဟာၤရသည္ ဗဟိဒၶာဟာ၏ အေထာက္အပံ႔ကိုရ၍ ဗဟိဒၶာဟာရ ႏွင့္ေပါင္းဆုံျပီးလွ်င္ စတုသမု႒ာနိကရုပ္ဟုဆိုအပ္ေသာ ရူပကာယကို ျဖစ္ပြားေစတတ္ေသာေၾကာင္႔ ဇနကာဟာရမည္၏။ ဥပတၳမၻကာဟာရသည္ သဘာဂါဟာရ ဝိသဘာဂါဟာရဟူ၍၂ပါးရွိ၏။ ထိုတြင္ ဥတုႏွင္႔သေဘာတူေသာ အာဟာရသည္၎ သတၱဝါတို႔အား ျဖစ္ဆဲျဖစ္လတံ႔ေသာ ေရာဂါကို ပယ္ေဖ်ာက္နိဳင္ျခင္း က်န...

ဗဟိဒၶသႏၲာန္မွာ ထမင္းမုံ႔စေသာ ဝတၳဳ၌ရွိေသာ ခ်ိဳခ်ဥ္စပ္ငန္ဖန္ခါးဟူေသာ ရသဓာတ္၆ပါး၌ရွိေသာ အႏွစ္အထူးသည္ ဗဟိဒၶာဟာရမည္၏။ အဇၩတၱသႏၲာန္မွာ ကမၼဇကလာပ္၌ရွိေသာ ကမၼဇၾသဇာ စိတၱဇကလာပ္၌ရွိေသာ စိတၱဇၾသဇာ ဥတုဇကလာပ္၌ရွိေသာ ဥတုဇၾသ ဇာ အာဟာရဇကလာပ္၌ရွိေသာ အာဟာရဇၾသဇာ ဤစတုသမု႒ာနိက ၾသဇာသည္ အဇၩတၱာဟာရမည္၏။ ဗဟိဒၶာဟာရတစ္ပါးတည္းလည္း ရုပ္ကိုမျဖစ္ေစနိဳင္။ အဇၩတၱာဟရတစ္ပါးတည္းလည္း ရုပ္ကိုမျဖစ္ေစနိဳင္။ အဇၩတၱာဟာရသည္ ဗဟိဒၶာဟာရ၏ အေထာက္အပံ႔ကို ရမွသာ ရုပ္ကို ျဖစ္ေစနိဳင္၏ဟုမွတ္။

ၾသဇာ႒မကံ ရူပံ အာဟရတီတိ အာဟာေရာ။ ၾသဇာ႒မကံ-ၾသဇာလွ်င္၈ခုေျမာက္ေသာ။ ရူပံ-သုဒၶ႒ကကလာပ္ကို။ အာဟရတိ-ေဆာင္တတ္၏။ဣတိ-ထို႕ေၾကာင္႔။အာဟာေရာ- အာဟာ ရမည္၏။ ဤအဘိဓမၼတၳသဂၤဟဋီကာ လာသည္ႏွင္႔အညီ ရသဓာတ္ရည္ ၌ရွိေသာ အႏွစ္ဟုဆိုပ္ေသာ ၾသဇာသည္္ အဇၩတၱသႏၲာန္၌ စတုသမု႒ာနိကၾသဇာႏွင္႔ ေပါင္းဆုံျပီးလွ်င္ အသားအေရ တိုးပြားျခင္း ခြန္အားဗလကိုျဖစ္ေစျခင္း စသည္ျဖင္႔ ရူပကာယကိုေထာက္ပံ႔ျဖစ္ပြားေစ ေသာအခါ၌၎ ပဋိသေႏၶအခါ အမိသည္ မိ်ဳအပ္ေသာ ၾသဇာ၏ သူငယ္၏ ကိုယ္သို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ရာအခါ၌၎ အာဟာရဇရုပ္ကို ျဖစ္ေစ၏။ ထိုသို႕ျဖစ္္ေစျခင္း သည္ပင္လွ်င္ ရုပ္ကို ေဆာင္သည္မည္၏။ ထိုသို႔ရုပ္ျဖစ္ပြားမွဳကိစၥ ျပီးစီးျခင္း ကို ေဆာင္တတ္ေသာေၾကာင္႔ အာဟာရမည္၏။ *** ***အထူးကား ထမင္းမုံ႔စေသာ ဝတၳဳႏွင္႔တကြျဖစ္ေသာ ဗဟိဒၶၾသဇာသည္ ကဗဠီကာရအာဟာရမည္၏။ အဇၩတၱသႏၲာန္သို႔ ေရာက္ေသာအခါ ပါစကေတေဇာဓာတ္ခ်က္၍ ရသဓာတ္ရည္၌ရွိေသာ အႏွစ္သည္ ၾသဇာမည္၏။ အဇၩတၱၾသဇာႏွင္႔ ေပါင္းဆုံ၍ ရုပ္ကိုျဖစ္ေစ ေသာအခါ အာဟာရမည္၏။ဤသို႔ ကိစၥအားေလ်ာ္စြာ ၃ပါးျပားေသာ္ လည္း တရားကိုယ္အားျဖင္႔ ၾသဇာတစ္ခုကိုသာရအပ္၏။

အဂၤမဂၤါႏုသာရိေနာ ရသႆ သာေရာ ဥပတၳမၻဗလကာေရာ ဘူတနိႆိေတာ ဧေကာ ဝိေသေသာ ၾသဇာ။(မူလဋီကာ၁၅၄) အဂၤမဂၤါႏုသာရိေနာ-ကိုယ္အဂၤါၾကီးငယ္သို႔ အစဥ္ေလ်ာက္ေသာ။ ရသႆ-ခ်ိဳခ်ဥ္စပ္ငန္ဖန္ခါးဟူေသာ ရသ၆ပါး၏။ သာေရာ-အႏွစ္ျဖစ္ေသာ။ ဥပတၳမၻဗလကာေရာ-ေထာက္ပံ႔ျခင္းအားရွိျခင္းကိုျပဳတတ္ေသာ။ ဘူတနိႆိေတာ-မဟာဘုတ္ကိုမွီေသာ။ ဧေကာ-တစ္ခုေသာ။ ဝိေသေသာ-ပကတိမ်က္စိျဖင္႔ ၾကည္႔၍မျမင္ေကာင္းဘဲ ပရမတၳသဘာဝ မွ်ျဖစ္ေသာ အထူးသည္။ၾသဇာ-ၾသဇာမည္၏။ ဤမူလဋီကာလာသည္ႏွင္႔ အညီ ထမင္းမုန္႔စေသာ ကဗဠီကာရအာဟာရကို သတၱဝါတို႔ မ်ိဳသြင္းအပ္ သည္ရွိေသာ္ အစာအိမ္အတြင္းသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ကမၼဇေတေဇာ ေခါ္ေသာ ပါစကဓာတ္မီးခ်က္သျဖင္႔ ဆီဆုံတြင္ၾကိေသာ ႏွမ္းသည္ ဆီၾကည္ တစ္ျခား ႏွမ္းဘတ္တစ္ျခားျဖစ္သကဲ႔သို႔ ၾကမ္းတန္းေသာဝတၳဳ သည္ က်င္ၾကီးတစ္ခိ်ဳဳ႕က်င္ငယ္တစ္ခ်ိဳ႕ ေလာင္စာတစ္ခ်ိဳ႕ ပိုးစာတစ္ခ်ိဳ႕ ျဖစ္ျပီးလ်ွင္ သိမ္ေမြ႕နူးညံ႕ေသာဝတၳဳသည္ ခ်ိဳခ်ဥ္စပ္ငန္ဖန္ခါး ၆ပါးေသာ ရသဓာတ္အျဖစ္သို႔ ေရာက္၍ ထိုဓာတ္ရည္ကို ကမၼဇဝါေယာမွဳတ္လႊင္႔ အပ္ျဖန္႔ျဖဴးအပ္သည္ရွိေသာ္ အဂၤါၾကီးငယ္သို႔ အစဥ္ေလ်ာက္၍ စိမ္႔ဝင္ ေသာ္ ရူပကာယကို ေထာက္ပံ႔ျခင္း အားရွိျခင္းကို ျပဳတတ္ေသာ ရသဓာတ္ရည္၌ ပါရွိေသာ တစ္ခုေသာ သိမ္ေမြ႔ေသာ ပရမတၳသဘာဝ ျဖစ္ေသာ အႏွစ္ဓာတ္...

ကဗဠံ ကတြာ အေဇၩာဟရီယတီတိ ကဗဠီကာေရာ အာဟာေရာ။ ဣဒဥၥ သဝတၳဳကံ ကတြာ အာဟာရံ ဒေႆတုံ ဝုတၱံ။(ဝိဘာဝနီဋီကာ) ကဗဠံ-အလုပ္အေလြးကို။ကတြာ-ျပဳ၍။အေဇၩာဟရီယတိ-မိ်ဳအပ္၏။ ဣတိ-ထိုေၾကာင္႔။ကဗဠီကာေရာ အာဟာေရာ-ကဗဠီကာရအာဟာရမည္ ၏။ ဣဒဥၥ ဝစနံ-ဤကဗဠီကာရအာဟာရဟူေသာစကားကိုလည္း။ သဝတၳဳကံ-ထမင္းမုန္႔စေသာဝတၳဳႏွင္႔တကြျဖစ္သည္ကို။ကတြာ-ျပဳ၍။ အာဟာရံ-အာဟာရကို။ဒေႆတုံ-ျပျခင္းငွာ။အာစရိေယန-အရွင္အနုဒၶာ သည္။ဝုတၱံ-'မိန္ဆိုေတာ္မူအပ္ ဤဝိဘာဝနီဋီကာ လသည္ႏွင္႔အညီ ထမင္းမုန္႔စေသာေဘာဇဥ္ခဲဘြယ္၌ ရွိေသာ ခ်ိဳခ်ဥ္စပ္ငန္ဖန္ခါး၆ပါးေသာရသဓာတ္ ထိုရသဓာတ္၌ရွိေသာအႏွစ္ အေစးသည္ၾသဇာမည္၏။ ထိုၾသဇာသည္ ထမင္းစေသာဝတၳဳႏွင္႔တကြ ေပါင္း၍ေနေသာအခါ စားျခင္း ဝါးျခင္း လ်က္ျခင္းစေသာ အလုပ္အေလြးကို ျပဳ၍ မ်ိဳအပ္ေသာေၾကာင္႔ ကဗဠီကာရအာဟာရမည္၏။ ထမင္းမုန္႔စေသာ ဝတၳဳႏွင္႔ တစ္ေပါင္းတည္း ေရာစပ္၍ေနေသာ အာဟာရကို ျပေတာ္မူျခင္းငွာ ကဗဠီကာရအာဟာရဟူေသာစကားကို အရွင္အႏုရုဒၶါ ဆရာမိန္႔ေတာ္မူ၏။

သီတဥတုေလာင္ကြ်မ္းျခင္းသည္ ဗဟိဒၶသႏၲာန္မွာ မ်က္ျမင္အားျဖင္႔ သိမ္ေမြ႔နူးညံ႔ေသာေၾကာင္႔ မထင္ရွားေသာ္လည္း အဇၩတၱသႏၲာန္၌ ဥဏွ ဥတုေလာင္ကြ်မ္းသည္ထက္ ျပင္းထန္လွ၏။ ေလာင္ကြ်မ္းပုံ သိမ္ေမြ႔ႏူးညံ႔ ေသာေၾကာင္႔ ဉာဏ္ျဖင္႔အသိခက္၍ သီတဥတုေလာင္ကြ်မ္းသည္ကိုပင္ ဥဏွဥတုေလာင္ကြ်မ္းသည္ဟုမွတ္ထင္ျပီး ေအးေသာေဆးအာဟာရကို ေပးတတ္ၾက၏။ သီတဥတုေလာင္ကြ်မ္းေသာပုဂၢိဳလ္မွာ ကိုယ္အဂၤါကြဲအက္ျခင္း ကိုယ္အဂၤါမနာမက်င္ေဆြးေျမ႔ျပီး အပိုင္းအပုိင္း တစ္စတစ္စ ျပတ္က်ျခင္း စသည္ျဖင္႔ ဂရုသေဘာသို႔ေရာက္၍ ေသေၾက ပ်က္စီးၾကရကုန္၏။ ဥပမာ ေလာကႏၲရိက္ငရဲ၌ က်ေရာက္ေသာသတၱဝါတို႔ သည္ ထိုငရဲ၌ရွိေသာေရ၏ အလြန္ေအးေသာ သီတဥတုေလာင္ ကြ်မ္းမွဳေၾကာင္႔ ကိုယ္အဂၤါၾကီးငယ္ အပိုင္းအပိုင္းျပတ္ေၾကြ၍ ေသေၾက ပ်က္စီးၾကရကုန္၏။ ထို႔အတူ ေလာက၌ အခ်ိဳ႕ေသာသူတို႕သည္ အဇၩတၱ သႏၲာန္၌ အာေပါဓာတ္၏ အာဗႏၶနသတၱိလြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႔ ထုန္က်င္ျခင္း ကိုယ္၌ အကြက္ၾကီးငယ္ေပါ္ေပါက္ျခင္း စေသာ ႏူနာအမ်ိဳးမ်ိဳးေပါ္ေပါက္ လာခဲ႔ရာ ေအးေသာသီတေဆးအစာတို႔ကို စားေသာက္ျပန္သျဖင္႔ တစ္စတစ္စ သီတဥတုလြန္ကဲမွဳေၾကာင္႔ ေဆြးေျမ႔ျပတ္ေၾကြ၍ ေသေၾက ပ်က္စီးၾကရကုန္၏။ ထို႔ေၾကာင္႔ သေမၼာဟဝိေနာဒနီအ႒ကထာ၌ တတၳ ဟိ သတၱာ သီေတန ဘိႏၷစၧိႏၷသရီ...

သတၱဝါတို႔သည္ ကုန္းသတၱဝါ ေရသတၱဝါဟူ၍၂ပါးရွိကုန္၏။ ထိုတြင္ ကိုယ္အဂၤါေလးလံျခင္းသေဘာရွိကုန္ေသာ ကုန္းသတၱဝါ အသံထိုင္း မိွဳင္းျခင္းသေဘာရွိေသာကုန္းသတၱဝါ အေအးၾကိဳက္ျခင္းသေဘာရွိေသာ ကုန္းသတၱဝါ ဤသတၱဝါတို႔ သႏၲာန္၌ကိန္းေသာေတေဇာဓာတ္သည္ ေလးေသာဂရုသေဘာရွိေသာေၾကာင္႔ သီတဥတုမည္၏။ လ်င္ျမန္ျခင္းသေဘာရွိေသာ ကုန္းသတၱဝါ အသံေအာင္ျခင္းသေဘာရွိ ေသာကုန္းသတၱဝါ အပူၾကိဳက္ျခင္းသေဘာရွိေသာကုန္းသတၱဝါ ဤသတၱဝါတို႔သႏၲာန္၌ ကိန္းေသာေတေဇာဓာတ္သည္ ေပါ႔ေသာလဟု သေဘာရွိေသာေၾကာင္႔ ဥဏွဥတုမည္၏။ ေရ၌ေနေသာ ငါးလိပ္စေသာသတၱဝါတို႔သည္ လ်င္ျမန္ေသာလဟုသေဘာရွိကုန္ေသာ္လည္း ထိုသတၱဝါတို႔၏ေနရာ ေရ၌ေနပုံကိုေထာက္၍ ထိုသတၱဝါတို႔သႏၲာန္၌ ကိန္းေသာေတေဇာ ဓာတ္သည္လည္း ဂရုသေဘာရွိေသာေၾကာင္႔ သီတဥတုမည္၏။ ဤသႏၲာနဥတုကို ျပဆိုရျခင္းမွာ အသားဓာတ္စာကို စားလိုေပးလိုေသာ ပုဂၢဳိလ္တို႔အား သံသယကင္းရွင္းစြာႏွင္႔ စားနိဳင္ေပးနိဳင္ရန္ ဥတုသေဘာ အေနသို႔ ထည္႔သြင္း၍ ျပလိုက္သည္။ ဥတုသေဘာအေနထင္ရွားမွသာ အာဟာရအရာ၌ လြယ္ကူစြာ သိျမင္နိဳင္ရာ၏။

ဣရိယာပုတ္သည္ သြားျခင္း ရပ္ျခင္း ထိုျခင္း ေလ်ာင္းျခင္းဟူ၍၄ပါးရွိရာ သြားျခင္းဣရိယာပုတ္မွ ရပ္ျခင္းဣရိယာပုတ္ ရပ္ျခင္းဣရိယာပုတ္မွ ထိုင္ ျခင္းဣရိယာပုတ္ ထိုင္ျခင္းဣရိယာပုတ္မွ ေလ်ာင္းျခင္းဣရိယာပုတ္ ဤ သို႔တစ္ပါးႏွင္႔တစ္ပါး မယုတ္မလြန္ မ်ွတေသာပုဂၢိဳလ္အား စိတၱဇေတေဇာ ဝါေယာဓာတ္တို႔သည္ ထက္သန္လာကုန္၏။ ထိုစိတၱဇေတေဇာဝါေယာ ဓာတ္ ထက္သန္ပြားမ်ားလာျခင္းေၾကာင္႔ ကမၼဇဥတုဇအာဟာရဇေတေဇာ ဝါေယာဓာတ္တို႔သည္လည္း ထက္သန္ပြာမ်ားလာကုန္၏။ ထိုေတေဇာဝါေယာဓာတ္တို႕ထက္သန္ပြားမ်ာလာလွ်င္ က်န္းမာျခင္း ကိုယ္လက္သန္စြမ္းျခင္း ေပါ႔ပါးလ်ွင္ျမန္ျခင္းစေသာ လဟုတာသေဘာတို႔ သည္ ျဖစ္ေပါ္လာကုန္၏။ ထိုလဟုတာသေဘာကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ အေၾကာင္းေတေဇာဓာတ္သည္ ဥဏွဥတုမည္၏။ ဣရိယာပုထ္ တစ္ပါးႏွင္႔တစ္ပါး မညီညြတ္ဘဲ တစ္ပါးေသာ ဣရိယာပုထ္ျဖင္႔ျဖစ္ေစ ၂ပါးေသာဣရိယာပုထ္ျဖင္႔ျဖစ္ေစ အေနမ်ားေသာ ပုဂၢဳိလ္အား စိတၱဇေတေဇာဝါေယာဓာတ္တို႔သည္ ဆုတ္နစ္ကုန္၏။ စိတၱဇေတေဇာဝါေယာဓာတ္ဆုတ္နစ္ျခင္းေၾကာင္႔ ကမၼဇဥတုဇအာဟာရဇ ေတေဇာဝါေယာဓာတ္တို႔သည္လည္း ဆုတ္နစ္ကုန္၏။ ထိုေတေဇာ ဝါေယာဓာတ္ဆုတ္နစ္လ်ွင္ ကိုယ္အဂၤါေလးလံျခင္းစေသာ မက်န္းမာျခင္း တို႔သည္ ျဖစ္ေပါ္၍လာကုန္၏။ ထိုေလးလံမွဳ မက်န္းမာမွဳ ဂရုသေဘာကို ျဖစ္ေစ...

လူတို႔၏ကိုယ္သည္ ဥပရိမကာယ ေဟ႒ိမကာယ မဇၩိမကာယဟူ၍၃ပါးရိွ ၏။ ထိုတြင္ လည္မ်ိဳမွ အထက္ျဖစ္ေသာအရပ္သည္ ဥပရိမကာယမည္၏။ ခ်က္မွ လည္မ်ိဳတိုင္ေအာင္ေသာအရပ္သည္ မဇၩိမကာယမည္၏။ ခ်က္မွေအာက္ ေျခဖ်ားတိုင္ေအာင္ေသာအရပ္သည္ ေဟ႒ိမကာယမည္ ၏။ ဥပရိမကာယသည္ လဟုသေဘာရွိေသာ ေတေဇာဝါေယာတို႔၏ မ်ားေသာအားျဖင္႔ ကိန္းရာ ဆက္ဆံရာ ထင္ရွားရာျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ ဥဏွ ကာယမည္၏။(ဝါ) ဥဏွဥတုမည္၏။ ေဟ႒ိမကာယသည္ ဂရုသေဘာရွိေသာ သီတေတေဇာအာေပါပထဝီ ဓာတ္တို႔ႏွင္႔ အေတြ႔အထိမ်ား၍ ၎ဓာတ္တို႔၏ မ်ားေသာအားျဖင္႔ ကိန္းရာ ဆက္ဆံရာ ထင္ရွားရာျဖစ္ေသာေၾကာင္႔ သီတကာယမည္၏။ (ဝါ)သီတဥတုမည္၏။ မဇၩိမကာယသည္ သီတဥဏွ၂ပါး ေရာေထြးဆက္စပ္၍ေနေသာေၾကာင္႔ သာဓာရဏကာယမည္၏။(ဝါ)သာဓာရဏဥတုမည္၏။ ဥဏွေတေဇာဝါေယာဓာတ္တို႔သည္ ေဟ႒ိမကာယသို႔ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနခိုက္ ေဟ႒ိမကာယ၏ သီတေတေဇာအာေပါဓာတ္တို႔ႏွင္႔ ၾကဳံၾကိဳက္ေသာ အခါ ပဋိပကၡဓာတ္ကိုေၾကာက္၍ မဇၩိမကာယ ဥပရိမကာယသို႔ တက္ေျပး ျပီးလ်ွင္ ဝမ္း မ်က္စိ နား သြားစသည္မ်ားကို ရန္မူေသာေၾကာင္႔ ေလထိုး ျခင္း မ်က္စိနာျခင္း နားေလထြက္ျခင္း သြားကိုက္ျခင္း သြားနာျခင္း စေသာ ေဝဒနာတို႔သည္ ျဖစ္ေပါ္လာတတ္ကုန္၏။ ၎ေဝဒနာတို႔ကို အထက္ပိုင္း ၌ အပူလကၡဏာအက်ိဳးထင္သည္ကိုၾကည္႕၍ အပူနာဟုမွတ္ထင္ျပီးလ်ွင္ ေအး...

လူတို႔၏အသက္အရြယ္သည္ သက္တန္းအားေလ်ာ္စြာ ဝၯနအရြယ္ ဟာယနအရြယ္ဟူ၍၂ပါး ပထမအရြယ္ မဇၩိမအရြယ္ပစၧိမအရြယ္ဟူ ၍၃ပါးရိွ၏။ ထိုတြင္ ေမြးဖြားသည္မွစ၍ အသက္၅၀တိုင္ေအာင္ေသာ အရြယ္သည္ ေတေဇာဝါေယာတက္ၾကြတိုးပြားအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ဝၯနအရြယ္မည္၏။ အသက္၅၀မွ အထက္ျဖစ္ေသာအရြယ္သည္ အာေပါပထဝီတက္ၾကြအုပ္ခ်ဳပ္၍ ေတေဇာဝါေယာယုတ္ေလ်ာ႔ေသာ ေၾကာင္႔ ဟာယနအရြယ္မည္၏။ ဝၯနအရြယ္မွာ ေတေဇာဝါေယာထက္ သန္ေသာေၾကာင္႔ ေဝဒနာကပ္ေရာက္လ်ွင္ ေဆးတိုက္၍ ေပ်ာက္လြယ္၏ ဟာယနအရြယ္မွာ ေတေဇာဝါေယာယုတ္ေလ်ာ႔ေသာေၾကာင္႔ ေဝဒနာ ကပ္ေရာက္လ်ွင္ ေဆးတိုက္၍ေပ်ာက္နိဳင္ခဲ၏။ ေဖြးဖြားသည္မွ အသက္၃၀တိုင္ေအာင္ေသာအရြယ္သည္ ပထမအရြယ္ မည္၏။ဤပထမအရြယ္၌ ေတေဇာအုပ္ခ်ဳပ္၏။ အသက္၃၀မွ အသက္၅၀ တိုင္ေအာင္ေသာအရြယ္သည္ မဇၩိမအရြယ္မည္၏။ ဤမဇၩိမအရြယ္၌ ေတေဇာဓာတ္အာၾကီးေသာလည္း ဝါေယာဓာတ္လြန္ကဲေသာေၾကာင္႔ ဝါေယာဓာတ္အုပ္ခ်ဳပ္၏။ အသက္၅၀မွ အထက္ျဖစ္ေသာအရြယ္သည္ ပစၧိမအရြယ္မည္၏။ ဤပစၧိမအရြယ္၌ အာေပါပထဝီတက္ၾကြအုပ္ခ်ဳပ္၍ ေတေဇာဝါေယာယုတ္ေလ်ာ႔၏။ ဤအရြယ္၂ပါး၃ပါးတို႔တြင္ ဟာယန အရြယ္ ပစၧိမအရြယ္သည္ သီတေတေဇာအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ သီတဥတုမည္၏။ ဝၯနအရြယ္ ပထမအရြယ္ မဇၩိမအရြယ္ ဤအရြယ္ ၃ပါးသည္ ဥဏွေတေဇာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ဥဏွဥတုမည္၏။

ေဒသသည္ ဇဂၤလေဒသ အနုပေဒသ သာဓာရဏေဒသအားျဖင္႔၃ပါးရွိ၏ ထိုတြင္ ေရနည္း၍ ပူျပင္းေျခာက္ေသြ႔ေသာအရပ္သည္ ဇဂၤလေဒသမည္၏ ေႏြဥတုႏွင္႔ အလားတူ၍ ပူျပင္း၏။ ေရမ်ား၍ စိုစြတ္ေသာအရပ္သည္ အႏုပေဒသမည္၏။ မိုးဥတုႏွင္႔အလားတူ၍ စိုစြတ္၏။ ေတာေတာင္ထူထပ္၍ ဆီးႏွင္းမ်ားေသာအရပ္သည္ သာဓာရဏေဒသ မည္၏။ ေဆာင္းဥတုႏွင္႔အလားတူ၍ ေအးျမ၏။

တတစ္ရက္တစ္ရက္တြင္ ေသြး သလိပ္ သည္းေျခ ေလ အပုပ္ဟူ၍ ၅ပိုင္း ရွိရာ ည၁၂နာရီအခ်ိန္မွ နံနက္၈နာရီတိုင္ေအာင္ေသာအခ်ိန္ကာလသည္ ေသြးတက္ၾကြအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ေသြးခ်ိန္မည္၏။ နံနက္၈နာရီမွ ေန႔၁၂နာရီအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ေသာကာလသည္ သလိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ သလိပ္ခ်ိန္မည္၏။ ေန႔၁၂နာရီအခ်ိိ္န္မွ ညေန၄နာရီအခိ်န္တိုင္ေအာင္ေသာကာလသည္ ဗဒၶသည္းေျခအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ သည္းေျခခ်ိန္မည္၏။ ညေန၄နာရီအခ်ိန္မွ ည၈နာရီအခ်ိန္တိုင္ေသာကာလသည္ ေလတက္ၾကြ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ေလခ်ိန္မည္၏။ ည၈နာရီအခ်ိန္မွ ည၁၂နာရီအခ်ိန္တိုင္ေအာင္ေသာကာလသည္ အပုပ္တက္ၾကြအုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ အပုပ္ခ်ိန္မည္၏။ ဤအခိ်န္၅ပိုင္းတို႔တြင္ ေသြးခိ်န္ႏွင္႔သလိပ္ခ်ိန္သည္ သီတေတေဇာအုပ္ ခ်ုပ္ေသာေၾကာင္႔ သီတဥတုမည္၏။ ၾကြင္းေသာအခ်ိန္၃ပါးသည္ ဥဏွေတေဇာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ဥဏဥတုမည္၏။ ေဆးအစာတိုက္ေကြ်းေသာအခါ သီတခ်ိန္၌ သီတေဆးအစာကို ေယဘူယ်တိုက္ေကြ်းရာ၏။ ဥဏွခ်ိန္၌ ဥဏွေဆးအစာကို ေယဘူယ် တိုက္ေကြ်းရာ၏။ (မွတ္ရန္) အပူလြန္ေသာပုဂၢိဳလ္အား ေသြးကို မ်ားေစ ပြားေစလိုလွ်င္ ေသြးခိ်န္၌ တိုက္ေကြ်းရာ၏။ ထို႔အတူ သလိပ္စသည္တို႔ကို မ်ားေစ ပြားေစလိုလွ်င္ သလိပ္ခ်ိန္စသည္တို႔၌ တိုက္ေကြ်းရာ၏။ (မွတ္ခ်က္) ဒိဝသဥတု၅ပါးယူဆပုံမ...

တစ္ရက္တြင္ ၂၄နာရီရွိရာ ေန႔၁၂နာရီအခ်ိန္မွ ည၁၂နာရီတိုင္ေအာင္ေသာ ကာလသည္ ေနမင္းတည္းဟူေသာ ဥဏွေတေဇာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ ဥဏွဥတုမည္၏။ ည၁၂နာရီမွ ေန႔၁၂နာရီတုိင္ေအာင္ေသာကာလသည္ ဆီးႏွင္းျမဴတိမ္စေသာ သီတေတေဇာ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာေၾကာင္႔ သီတဥတု မည္၏။

်နမင္းသည္ ဒကၡိဏာယာဥ္စီး၍ အေႏၲာဝီထိမွ မေဇၩဝီထိသို႔သြားရာ ဝါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ ေတာ္သလင္းလျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာငိ ေသာ၂လသည္ ဝႆာနရတုမည္၏။ ေနမင္းသည္ ဒကၡိဏာယာဥ္တစိစိတ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ ဗာဟိရ ဝီထိသုိ႔သြားရာ ေတာ္သလင္းလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာင္ေသာ၂လသည္ သရဒရတုမည္၏။ ေနမင္းသည္ ဒကၡိဏာယာဥ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ ဗာဟိရဝီထိသြားရာ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ ျပာသိုလျပည္႔ေန႔တိုင္ ေအာင္ေသာ၂လသည္ ေဟမႏၲရတုမည္၏။ ေနမင္းသည္ ဥတၱရာယာဥ္စီး၍ ဗာဟိရဝီထိမွ မေဇၩဝီထိသို႔ျပန္ရာ ျပာသိုလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ တေပါင္းလျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာင္ ေသာ၂လသည္ သိသိရရတုမည္၏။ ေနမင္းသည္ ဥတၱရာယာဥ္တစ္စိတ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ အေႏၲာဝီထိသို႔ ျပန္ရာ တေပါင္းလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ ကဆုန္လျပည္ေန႔တိုင္ ေအာင္ေသာ၂လသည္ နိႏၵရတုမည္၏။ ေနမင္းသည္ ဥတၱရာယာဥ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ အေႏၲာဝီထိသို႔ျပန္ရာ ကဆုန္လျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ ဝါဆိုလျပည္႔ေန႔တိုိင္ေအာင္ေသာ ၂လသည္ ဂိမွရတုမည္၏။ ဤ၆ပါးေသာရတုတို႔တြင္ ဝႆာနရတု သရဒရတု ေဟမႏၱရတု ဤ ရတု၃ပါးသည္ သီတဥတုမည္၏။ ၾကြင္းေသာ သိသိရတု နိႏၵရတု ဂိ မွရတု ဤရတု၃ပါးသည္ ဥဏွဥတု မည္၏။ ဝႆာနရတု ေဟမႏၲရတု ဂိမွရတု ဤရတု၃ပါးသည္ ယာဥ္တစ္ပါး တည္းသာစီး...

ေနမငိးသည္ ဥတၱရာယာဥ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ အေႏၲာဝီထိသို႔ ျပန္ရာ တေပါငိးလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္မွ ဝါဆိုလျပည္႔ေန႔တိုငိ ေသာ၄လသည္ ဂိမၼႏၲဥတုမည္၏။(ဝါ)ေတေဇာေဆာင္ေသာ ဥတုမည္၏ ေနမင္းသည္ ဒကၡိဏာယာဥ္တစ္စိတ္စီး၍ အေႏၲာဝီထိမွ မေဇၩဝီထိသို႔သြားရာ ဝါဆိုလျပည္႔ေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ တန္ ေဆာင္မုန္းလျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာင္ေသာ၄လသည္ ဝသႏၲဥတုမည္၏။(ဝါ)ဝါေယာေဆာင္ေသာဥတုမည္၏။ ်ေနမင္းသညိ ဒကၡိဏာယာဥ္စီး၍ မေဇၩဝီထိမွ ဗာဟိရ ဝီထိသို႔သြားရာ ဗာဟိရဝီထိမွ မေဇၩဝီထိသို႔ျပန္ရာ တန္ေဆာင္မူန္းလျပေက်ာ္၁ရက္ေန႔မွ တေပါင္းလ ျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာင္ေသာ၄လသည္ ေဟမႏၲဥတုမည္၏။ (ဝါ)အာေပါေဆာင္ေသာဥတုမည္၏။

အတိဥဏွဥတုတည္းဟူေသာ ေနမင္းသည္ ဒကၡိဏာယာဥ္ စီး၍ အေႏၲာဝီထိမွ မေဇၩဝီထိ ဗာဟိရဝီထိသို႔သြား၍ ဝါဆိုလ ျပည္႔ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွ ျပာသိုလ္လျပည္႔ေန႔တိုင္ေအာင္ ေသာ၆လသည္ ေအးေသာသေဘာရွိေသာေၾကာင္႔ သီတဥတု မည္၏။ ထိုေနမင္းသည္ ဥတၱရာယာဥ္စီး၍ ဗာဟိရဝီထိမွ မေဇၩဝီထိ အေႏၲာ ဝီထိသို႔ျပန္ရာ ျပာသုိလ္လျပည္႔ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔မွ ဝါဆိုလျပည္႔ ေန႔တိုင္ေအာင္ေသာ၆လည္ ပူေသာသေဘာရွိေသာေၾကာငိ႔ ဥဏွ ဥတုမည္၏

ဧဝံ ကာလသမူေဟပိ ဉာတြာ ဣတေရာ ပန--- ေဟတူတိ ပစၥေယာေဝတၳ- တႆ ဒြါရဝေသန ဝါ။ အေနကဘာေဝါ ဝိေညေယ်ာ- ပစၥယာနံ ဝေသန ဝါ။ *** *** *** ဧဝႏၲိ ယထာဝုတၱနေယန။ ကာလသမူေဟပီတိဧတၳ ပိသေဒၵန ဝုေတၱ သမဝါယခေဏ သမၸိေ႑တိ။ ဉာတြာတိပဒံ ဝိေညေယ်ာတိပေဒ ပုဗၺကာလၾကိယာ။ ဣတေရာတိ ကာလသမူေဟဟိ အေညာ။ ေဟတူတီတိ ေဟတု ဣတိ သမေယာ။ ပစၥေယာေဝတၳာတိ ပစၥေယာ ဣတိ ဧဝ ဧတၳ။ ဧတၳာတိ သမယသဒၵႆ အတၳပကာသေန။ တႆာတိ ေဟတုေနာ။ ဧ၀ံ ကာလသမူေဟပိ ဉာတြာ ဣတေရာ ေဟတူတိ ဧတၳ ပစၥေယာဝ ဝိေညေယ်ာ။တႆ ဒြါရဝေသန ဝါ ပစၥယာနံ ဝေသန ဝါ အေနကဘာေဝါ ဝိေညေယ်ာတိ ေယာဇနာ။

ကမ႓ာဦးကစ ယေန႔က်ေအာင္ ထုတ္ေဆာင္ညႊန္ၾကား ဆရာျမတ္တို႔ထားခဲ႔ေသာ ကမ႓ာ႔ဓာတ္ဆန္း၄ပါး (၁)ပါပေတေဇာဓာတ္ (၂၂)ႏွစ္ဆန္း၏။ (၂)သူရဇၨဝါေယာဓာတ္(၁၂)ႏွစ္ဆန္း၏။ (၃)အျမိတၱအာေပါဓာတ္(၁၆)ႏွစ္ဆန္း၏။ (၄)ေကာလီပထဝီဓာတ္(၃၀)ႏွစ္ဆန္း၏။ ပါပေတေဇာဓာတ္ဆန္း၂၂ႏွစ္အတြင္းမွာ အပူဝင္ေဝဒနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္သည္ သူရဇၨဝါေယာဓာတ္ဆန္း၁၂ႏွစ္အတြင္းမွာ အပူရွပ္ေဝဒနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္သည္ အျမိတၱအာေပါဓာတ္ဆန္း၁၆ႏွစ္အတြင္းမွာ အပူငုပ္ေဝဒနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္သည္ ေကာလီပထဝီဓာတ္ဆန္း၃၀ႏွစ္အတြင္းမွာ အပူယုတ္ေဝဒနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္သည္ ေတေဇာဓာတ္ဝါေယာဓာတ္ဆန္း၃၄ႏွစ္အတြင္းကာလသည္ အပူလြန္ကဲ၍ အပူနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္ေသာေၾကာင္႔ ဥဏွသံဝစၧရဥတုမည္၏။ အာေပါဓာတ္ပထဝီဓာတ္ဆန္း ၄၆ႏွစ္အတြင္းကာလသည္ သီတလြန္ကဲ၍ အေအးနာေယဘူယ်ျဖစ္တတ္ေသာေၾကာင္႔ သီတသံဝစၧရဥတုမည္၏။ ၎သီတသံဝစၧရဥတုအတြင္းမွာ ကိုယ္ေရာင္ ဒူလာ မီးယပ္ စေသာအေအးနာ ေယဘူယ်ျဖစ္တတ္သည္။ **၎ဓာတ္ဆန္း၄ပါးတြက္ပုံ** ေရာက္ဆဲသကၠရာဇ္ကိုတည္ ၂၀၅ႏွင္႔ႏွဳတ္ ၈၀ႏွင္႔စား အၾကြင္းကို ပါပဓာတ္ဆန္း၂၂ႏွင္ ႏွဳတ္ မႏွဳတ္ေလာက္ ပါပဓာတ္ဆန္းမည္၏။ ၾကြင္းေသာ္ သူရဇၨဓာတ္ဆန္း၁၂ႏွင္႔ႏွဳတ္ မႏွဳတ္ေလာက္လ်ွင္ သူရဇၨဓာတ္ဆန္းမည္၏။ ၾကြင္းျပန္ေသာ္ အျမိတၱဓာတ္ဆန္း ၁၆ႏွင္႔ႏ...