Posts

Showing posts from October, 2020

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၁၂

Image
  Uni ၁၂၁။ကဒ္ဒ ကုစ္ဆိတေ သဒ္ဒေ။ကဒ္ဒတိ။ ကဒ္ဒမော။ * ကဒ္ဒ - ကဒ္ဒဓာတ်သည်၊ကုစ္ဆိတေ - စက်ဆုပ်ဖွယ်သော၊သဒ္ဒေ - အသံပြု ခြင်း၌။     ကဒ္ဒတိ - စက်ဆုပ်ဖွယ်အသံ ပြု၏။ ကဒ္ဒမော - ရွှံ့ညွန်။ [ ကဒ္ဒ + အမ = ကဒ္ဒမ ] ၁၂၂။ကန ဒိတ္တိကန္တီသု။ ကနတိ။ ကညာ၊ကနကံ။ * ကန - ကနဓာတ်သည်၊ဒိတ္တိကန္တီသု - ထွန်းပခြင်း နှစ်သက်ခြင်းတို့၌။ ကနတိ - ထွန်းပ၏။နှစ်သက်၏။ ကညာ - သူငယ်မ။ [ ကန + ယ + အ + အာ = ကညာ ] ယောဗ္ဗနိဘာဝေ ဌိတတ္တာ ရူပဝိလာ သေန ကနတိ ဒိပ္ပတိ ဝိရောစတီတိ ကညာ။ အထ ဝါ ကနိယတိ ကာမိယ တိ အဘိပတ္ထိယတိ ပုရိသေဟီတိပိ ကညာ။ ကနကံ - ရွှေ။   [ ကန + အက = ကနက ] ကနတိ , ကနီယတီတိ ဝါ ကနကံ။ ၁၂၃။ကနုယီ သဒ္ဒေ။ကနုယတိ။ ကနုတော၊ ကနုတဝါ။ * ကနုယီ - ကနုယီဓာတ်သည်။သဒ္ဒေ - အသံပြုခြင်း။ ကနယတိ - အသံပြု၏၊ ကနုတော - ကနုတဝါ - အသံပြုသူ။ ၁၂၄။ကန္ဒ သာတစ္ဆေ။ ကန္ဒေတိ၊ ကန္ဒယတိ။ * ကန္ဒ - ကန္ဒဓာတ်သည်၊သာတစ္စေ - မပြတ်ဖြစ်ခြင်း၌။ ကန္ဒေတိ - ကန္ဒယတိ - မပြတ်ဖြစ်၏။ ၁၂၅။ကပ ကရုဏာယံ။ ကပတိ။ ကပဏော၊ကာပညံ။ ** ကပ - ကပဓာတ်သည်၊ကရုဏာ ယံ - သနားခြင်း၌။ ကပတိ - သနား၏။ ကပဏော - အထီး ကျန်သူ၊မွဲသူ။ ကာပညံ - မွဲသူ၏အဖြ စ်။ ကပ အဝကမ္ပနေ။ ကပေတိ၊ ကပယတိ။ ကပဏော။ • ကပ - ကပဓာတ်သည်၊အဝကမ္ပနေ - တု...

သဒ္ဒနီတိဓာတ်၁၁

Image
  Uni ၁၁၁။ကဍ္ဎ အာကဍ္ဎနေ။ ကဍ္ဎတိ၊ အာကဍ္ဎတိ၊နိကဍ္ဎတိ။ပရိကဍ္ဎတိ။ * ကဍ္ဎ - ကဍ္ဎဓာတ်သည်၊အာကဍ္ဎနေ - ဆွဲငင်ခြင်း၌၊ဝတ္တတိ - ဖြစ်၏။ ကဍ္ဎတိ - အာကဍ္ဎတိ - ဆွဲငင်၏၊ နိကဍ္ဎတိ - နှင်ထုတ်၏၊ ပရိကဍ္ဎတိ - ထက်ဝန်းကျင်မှ ဆွဲငင်၏။ ၁၁၂။ကဏ သဒ္ဒေ။ ကဏတိ။ ကဏော။ * ကဏ - ကဏဓာတ်သည်၊သဒ္ဒေ - အသံပြုခြင်း၌၊ဝတ္တတိ - ဖြစ်၏။ ကဏတိ - အသံပြု၏။ ကဏော - ဆန်ကွဲ။ [ ကဏ + အ = ကဏ ] ကဏတိ သဒ္ဒံ ကရောတီတိ   ကဏော။ *** ကဏ     နိမီလနေ။ ကာဏေတိ၊ ကာဏယတိ။ ကာဏော။ ကဏ - ကဏဓာတ်သည်၊နိမီလနေ - မျက်စိမှိတ်ခြင်း၌၊ဝတ္တတိ - ဖြစ်၏။ ကာဏေတိ - ကာဏယတိ - မျက်စိမှိ တ်၏။ ကာဏော - ကန်းသူ။ [ ကဏ + ဏ = ကာဏ ] ကာဏေတိ နိမီလတီတိ ကာဏော။ ၁၁၃။ကဏ္ဏ သဝနေ။ ကဏ္ဏေတိ၊ ကဏ္ဏယတိ၊ ကဏ္ဏော။ * ကဏ္ဏ - ကဏ္ဏဓာတ်သည်၊သဝနေ - နားထောင်ခြင်း၌၊ဝတ္တတိ - ဖြစ်၏။ ကဏ္ဏေတိ - ကဏ္ဏယတိ - နားထောင် ၏။ ကဏ္ဏော - နား။ [ ကဏ္ဏ + အ = ကဏ္ဏ ] ကဏ္ဏယန္တိ သဒ္ဒံ သုဏန္တိ ဧတေနာတိ ကဏ္ဏော။ ၁၁၄။ကတိ သုုတ္တဇနနေ။ ကန္တတိ။ * ကတိ - ကတိဓာတ်သည်၊ သုတ္တဇန နေ - ချည်ကိုဖြစ်စေခြင်း၌၊ဝတ္တတိ - ဖြစ်၏၊ ကန္တတိ - ဗိုင်းငင်၏။ ၁၁၅။ကတ္တရ သေထိလ္လေ။ ကတ္တရေတိ၊ကတ္တရယတိ။ကတ္တရော၊ ကတ္တရဒဏ္ဍော၊ကတ္တရသုပ္ပံ။ * ကတ္တရ - ကတ္တရဓာတ်သည်၊သေထိ လ...