ရေးချင်ရာ

**သမားတို႕၏ပဓာန** ဓာတ္၏ျခင္းရာ လကၡဏာကို သိသာကြဲျပား ထိုသမားတို႕ ပိုင္းျခားမျမင္ မကြ်မ္းက်င္က ဆင္ကန္းပမာ ဆိုရာစကား ဓာတ္ကားေလးလီ ပထဝီစိတ္ဟု ဥတုအာေပါ ဝါေယာအာဟာရ မူလေတေဇာ ယွဥ္ေနွာတကြ အာကာသနွင္႕ ေပါင္းထသည္းေျခ တေထြအပုပ္ သရုပ္မူလ ဘယ္ကအရင္း ေဖါက္ျပန္ျခင္းကို ေနမင္းအေဆြ ဗာဟိေရႏွင္႕ မေဇၩအေႏၲာ သေဘာပိုင္းျခား ေျခာက္ပါးရတု သုံးဥတုႏွင္႕ တစ္ခုမမွန္ ဓာတ္ေဖါက္ျပန္ရာ ဘယ္ဓာတ္ႏွင္႕ပင္ ဘယ္ဓာတ္ယွဥ္သည္ မယွဥ္သည္ကို နားလည္မွသာ ေဝဒနာသည္ ရွင္းကြာကိုယ္က လြတ္မည္တည္း။ (**နဝင္းေရာင္၆ပါး) ဒကၡိဏေတာင္ေျခ ကြ်န္းရပ္ေျမ၌ ရွိေနသူအား အက်ိဳးမ်ားဘို႕ ေျခာက္ပါးနဝင္း ေရာင္အဆင္းတို႕ ေဖါက္ထြင္းေသခ်ာ သိစိမ္႕ငွာလွ်င္ ေမတၱာေရႊမိုး ရြာသြန္းျဖိုးအံ႕ ေခၚရိုးပထဝီ နဝင္းမွီလ်က္ အေရာင္နက္၏ နီရွက္အာေပါ ေတေဇာျဖဴေဖြး ေရႊေသြးဝါေယာ စိမ္းေသာသည္းေျခ အပုပ္ေနမွာ ျပာေရာင္သာတည္႕ အာကာမည္ ဝင္း ထိန္ထိန္လင္းသည္႕ မယြင္းအမွန္ အဖိုးတန္ေပ ေရႊေငြေက်ာက္သံ ေၾကးမွန္ျပဒါး လကၡ်ားနာသြပ္ ဂြ်တ္နွင္႕ေဆးဒန္း ဗဟန္းတုတၳာ စိန္ပါကန္႕တြဲ အျမဲတည္သာ ရသာေျခာက္ပါး နဝင္းသြားကို ထင္ရွားမေနွး သိေအာင္ေပးသည္ တတ္ေရးတတ္ရာ အေၾကာင္းတည္း။ *****    ***** ...

သီတပထဝီနာသည္ အနုပေဒသ သာဓာရဏ ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥဏွဥတုကို ေထာက္ရွဳ၍၎ ဥတုျပဳျပင္၍၎ ဥဏွေတေဇာေဆးအစာကို ေယဘုယ်။ ဥဏွဝါေယာ ဥဏွပထဝီေဆးအစာတို႕ကို အနည္းငယ္ ေရာဂါေပ်ာက္ရုံမွ် ေပးျပီးမွ ေဒသၾကိဳက္ ေဆးအစာတို႕ကို ဆက္၍ေပး သင္႕၏။ ဥဏွပထဝီနာသည္ ၎ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚလာ လွ်င္ သီတဥတုကို ေထာက္ရွဳ၍ သီတေတေဇာေဆးအစာကို စိတ္ခ်စြာ ေပးျပီး မွ သီတပထဝီ သီတဝါေယာ ေဆးအစာတို႕ ကို ထိုက္သင္႕စြာ ေပးသင္႕၏။ သီတဝါေယာနာသည္ အနုပေဒသ သာဓာရ ဏေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥဏွတုကို ေထာက္ရွဳ၍၎ ဥတုျပဳျပင္၍၎ ဥဏွဝါေယာေဆးအစာကို ေယဘုယ်။ ဥဏွပထဝီ ဥဏွေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို အနည္းငယ္ ေရာဂါေပ်ာက္ရုံ ေပးျပီးမွ ေဒသ ၾကိဳက္အစာတို႕ကို ဆက္၍ေပးသင္႕၏။ *ဥဏွဝါေယာနာသည္ ၎ေဒသ၌ ျဖစ္ေပၚ လာလွ်င္ သီတဥတုကို ေထာက္ရွဳ၍ သီတဝါေယာေဆးအစာတို႕ကို စိတ္ခ်စြာ ေပး ျပီးမွ သီတပထဝီ သီတေတေဇာေဆးအစာ တို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာ ေပးသင္႕၏။ *သီတေတေဇာနာသည္ အနုပေဒသ သာဓာ ရဏေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥဏွဥတုကို ေထာက္ရွဳ၍၎ ဥတုျပဳျပင္၍၎ ဥဏွပထဝီ ေဆးအစာကို ေယဘုယ်။ ဥဏွဝါေယာ ဥဏွေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို အနည္းငယ္ ေရာဂါေပ်ာက္ရုံ ေပးျပီးမွ ေဒသ ၾကိဳက္အစာကို ဆက္၍ ေပးသင္႕၏။ *ဥဏွေတေဇာနာသည္ ၎ေဒသမွာ ျဖစ္ေပၚ ...

(၆) ဓာတ္ ေဝဒနာ ေဒသ အာဟာရ ေလးပါးကို ေရာေႏွာ၍ ျပျခင္း** အနုပေဒသ၌ ေရွးအခါ မိုးမွန္ကန္စြာ ရြာ၍ အေအးမ်ားေသာ္လည္း မိုးျပတ္ေသာခဏ အေအးနွင္႕အပူ ညီမွ်၏။ အေအးစာနွင္႕အပူစာမွာ ငါးပုဇြန္စေသာ အေအးအပုပ္စာမ်ားေသာ္လည္း စားၾကေသာ အခါ အေအးစာနွင္႕အပူစာကို မွ်တစြာ စားၾက၏။ ဝါေယာဓာတ္ျပင္းထန္ေန၍ အာေပါဓာတ္မ်ား ေသာေၾကာင္႕ စားေသာအာဟာရဇဥဏွ အခိုးအေငြ႕သည္ ဗဟိဒၶသို႕ အထြက္နည္းသ ျဖင္႕ အပူနာ ေယဘုယ် ျဖစ္ေပၚလာတတ္၏။ အပူနာျဖစ္ေပၚလာေသာ္လည္း အာဂႏၲဳကနာ ျဖစ္၍ အခ်ိဳ႕မွာ ေဆးမေသာက္ဘဲႏွင္႕ ေပ်ာက္ကင္းသြားေတာ႕၏။ ယခုအခါ အက်င္႕ေဖါက္ျပန္  မိုးမမွန္ဘဲ အပူ ကလည္းလြန္ကဲ စားျပန္ေသာအခါ အေအးစာကလည္းမ်ား ဝါေယာဓာတ္ကလ ည္း သည္းထန္စြာပြား ကာမဂုဏ္အေပ်ာ္အ ပါးကိုလည္း အလြန္လိုက္စား ဤငါးပါး တစ္သားတည္း ေပါင္းလာေသာေၾကာင္႕ အေအးနာ ေယဘုယ်ျဖစ္ေပၚျပီးလွ်င္ အပူနာ အနည္းငယ္ ျဖစ္ေပၚ၍လာရ၏။ ထိုေဒသ၌ အပုပ္စာႏွင္႕ ဝါေယာ သေဘာခ်င္း တူမွ်ေသာေၾကာင္႕ သီတဝါေယာနာ ေယဘုယ်ျဖစ္ေပၚလာတတ္ ၏။ သာဓာရဏေဒသ၌ ေရွးအခါ ဥတုကလည္း မွန္ မိမိတို႕ေဒသအစာကိုသာ စားရသျဖင္႕ အစာကလည္းမွန္ အက်င္႕ကလည္း မေဖါက္ ျပန္ ဗဟိဒၶသို႕ ပါစကဓာတ္မီးအခိုးမထြက္ဘဲ တစ္ကိုယ္လုံး၌ ပ်ံ႕ႏွံ႕ေနေသာေ...

ဥဏွေတေဇာဓာတ္လြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႕ ျဖစ္ေပၚလာေသာအနာသည္ ဥဏွေတေဇာ နာမည္၏။ ထိုဥဏွေတေဇာနာသည္ ဥဏွဥတုမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ အနာႏွင္႕ဥတု သဘာဂျဖစ္၍ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ ဝိသဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥတုကိုနိုင္ေအာင္ သီတပထဝီေဆးအစာကို ေယဘုယ်ေပးျပီးမွ သီတဝါေယာ သီတေတ ေဇာ ေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာေပး၍ ေရခ်ိဳးျခင္း ေရတဘက္လႊမ္းျခင္းစသည္ျဖင္႕ ဥတုကို ျပဳျပင္ကာ ကုသသင္႕၏။ ၎ဥဏွေတေဇာနာသည္ သီတဥတုမွာ ျဖစ္ေပါလာလွ်င္ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ ူသဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ သီတပထဝီေဆး အစာကို စိတ္ခ်စြာေပးျပီးမွ သီတဝါေယာ သီတေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕ စြာ ေပး၍ ကုသသင္႕၏။ **အက်ဥ္းခ်ဳပ္ယူဆရန္သဘာဝ** သီတပထဝီနာႏွင္႕ ဥဏွေတေဇာစာ။ သီတဝါေယာနာႏွင္႕ ဥဏွဝါေယာစာ။ သီတေတေဇာနာႏွင္႕ ဥဏွပထဝီစာ။ ဥဏွပထဝီနာႏွင္႕ သီတေတေဇာစာ။ ဥဏွဝါေယာနာႏွင္႕သီတဝါေယာစာ။ ဥဏွေတေဇာနာႏွင္႕ သီတပထဝီစာ။ ဤအနာနွင္႕ ဤအစာတို႕ကို အသီးအသီးတြဲ ၍ ျပျခင္းမွာ ေယဘုယ်သို႕လိုက္၍ ျပလိုက္ သည္။ သို႕ေသာ္ သီတနာသုံးပါး၌ ဥဏွစာ သုံးမ်ိဳးကို အစဥ္မက်ဘဲ ေပးလွ်င္ အနည္း ငယ္သာေပ်ာက္ကင္းရာ၏။ မွားျခင္းကား မရွိနိုင္ ။ တစ္ခါတစ္ရံ သီတဝါေယာနာမွာ ဥဏွဝါေယာစာကို ေရွးဦးစြာ ေပးသင္႕ေသာ္ လည္း ေပး၍မသင္႕ေသာေၾ...

ဥဏွပထဝီဓာတ္လြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႕ျဖစ္ေပၚ ေသာအနာသည္ ဥဏွပထဝီနာမည္၏။ ထိုအနာသည္ ဥဏွဥတုမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ အနာႏွင္႕ဥတု သဘာဂျဖစ္၍ ဥတုႏွင္႕ေဆး အစာမွာ ဝိသဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥတုကို နိုင္ေအာင္ သီတေတေဇာ ေဆးအစာကို ေယဘုယ်ေပးျပီးမွ သီတပထဝီ သီတဝါေယာ ေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာေပး၍ ဥတုကို ျပဳျပင္ကာ ကုသသင္႕၏။ ၎ဥဏွပထဝီနာ သည္ သီတဥတုမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ သဘာဂျဖစ္ေသာ ေၾကာင္႕ သီတေတေဇာေဆးအစာကို စိတ္ခ် စြာ ေပးျပီးမွ သီတပထဝီ သီတဝါေယာ ေဆး အစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာ ေပး၍ ကုသသင္႕ ၏။ **ဥဏွဝါေယာဓာတ္လြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႕ျဖစ္ ေပၚေသာအနာသည္ ဥဏွဝါေယာနာမည္၏ ထိုဥဏွဝါေယာနာသည္ ဥဏွဥတုမွာ ျဖစ္ေပၚ လာလွ်င္ အနာနွင္႕ဥတု သဘာဂျဖစ္၍ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ ဝိသဘာဂျဖစ္ေသာ ေၾကာင္႕ ဥတုကိုနိုင္ေအာင္ သီတဝါေယာ ေဆးအစာကို ေယဘုယ်ေပးျပီးမွ သီတပထဝီ သီတေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕ စြာ ေပး၍ ေရခ်ိဳျခင္း ေရတဘက္လႊမ္းျခင္း စသည္တို႕ျဖင္႕ ဥတုကို ျပဳျပင္ကာ ကုသသင္႔ ၏။ ၎ဥဏွဝါေယာနာသည္ သီတဥတုမွာ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ သဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ သီတဝါေယာေဆး အစာကို စိတ္ခ်စြာေပးျပီးမွ သီတပထဝီ သီတ ေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာေပး ၍ က...

သီတေတေဇာဓာတ္လြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႕ ျဖစ္ေပၚေသာအနာသည္ သီတေတေဇာနာ မည္၏။ ထိုသီတေတေဇာနာသည္ သီတဥတု ၌ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ အနာႏွင္႕ဥတုမွာ သဘာဂျဖစ္၍ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ ဝိသဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥတုကိုနိုင္ေအာင္ ဥဏွပထဝီေဆးအစာကို ေယဘုယ်ေပးျပီးမွ ဥဏွဝါေယာ ဥဏွေတေဇာ ေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕ စြာ ေပး၍ ဥတုကို ျပဳျပင္ကာ ကုသသင္႕၏။ ၎သီတေတေဇာနာသည္ ဥဏွဥတု၌ ျဖစ္ ေပၚလာလွ်င္ ဥတုနွင္႕ေဆးအစာမွာ သဘာ ဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥဏွပထဝီေဆးအစာကို စိတ္ခ်စြာ ေပးျပီးမွ ဥဏွဝါေယာဥဏွေတေဇာ ေဆးအစာတို႕ကို ထိုက္သင္႕စြာ ေပး၍ ကုသ သင္႕၏။

သီတဝါေယာဓာတ္လြန္ကဲျခင္းေၾကာင္႕ ျဖစ္ေပၚေသာအနာသည္ သီတဝါေယာနာမ ည္၏။ ထိုသီတဝါေယာနာသည္ သီတဥတု အတြင္း၌ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ အနာႏွင္႕ဥတုမွာ သဘာဂျဖစ္၍ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ ဝိသဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥတုကိုနိုင္ေအာင္ ဥဏွဝါေယာေဆးအစာကို ေယဘုယ်ေပးျပီးမွ ဥဏွပထီဥဏွေတေဇာ ေဆးအစာကို ထိုက္သင္႕စြာေပး၍ ဥတုကို ျပဳျပင္ကာ ကုသသင္႕၏။ ၎သီတဝါေယာနာသည္ ဥဏွဥတုအတြင္း၌ ျဖစ္ေပၚလာလွ်င္ ဥတုႏွင္႕ေဆးအစာမွာ သဘာဂျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ဥဏွဝါေယာေဆး အစာကို စိတ္ခ်စြာ ေပးျပီးမွ ဥဏွပထဝီ ဥဏွေတေဇာေဆးအစာတို႕ကို ေပး၍ ကုသ သင္႕၏။

နီလာဒိေဘဒံ အာရမၼဏံ သဥၨာနာတီတိ သညာ၊သာ သဥၨာနနလကၡဏာ၊ ပစၥာဘိညာဏရသာ။စတုဘူမိကသညာ ဟိ ​ေနာ သဥၨာနနလကၡဏာ နာမ နတၳိ၊သဗၺာ သဥၨာနနလကၡဏာဝ၊၊ယာ ပ​ေနတၳ အဘိညာ​ေဏန သဥၨာနာတိ၊သာ ပစၥာဘိညာဏရသာ နာမ ​ေဟာတိ။(န၁၅၃/၁၅၄) * * ယာ ဓမၼဇာတိ နီလာဒိ​ေဘဒံ အာရမၼဏံ သဥၨာနာတိ သညံ ကတြာ ဇာနာတိ ဣတိ သာ ဓမၼဇာတိ သညာ။ သဥၨာနနံ လကၡဏံ အႆာ သညာယာတိ သဥၨာနနလကၡဏာ။ ပတိ ပုန အဘိညာယ​ေတ သဥၨာနီယ​ေတ ပစၥာဘိညာဏံ။။ ပစၥာဘိညာဏံ ရ​ေသာ ကိစၥံ အႆာ သညာယာတိ ပစၥာဘိညာဏရသာ။ ပနသ​ေဒၵာ ဝက်ာရ​ေမ႓ာ ဧတၳ ဧတာသု သညာသု ယာ သညာ အဘိညာေဏန ပုဗၺလကၡေဏန သဥၨာနာတိ သာ သညာ ပစၥာဘိညာဏရသာ နာမ ေဟာတီတိ ေယာဇနာ။ * တႆာ ဝၯကိႆ ဒါရုမွိ အဘိညာဏံ ကတြာ ပုန ​ေတန အဘိညာ​ေဏန တံ ပစၥာဘိဇာနနကာ​ေလ; ပုရိသႆ ကာဠတိလကာဒိအဘိညာဏံ သလႅ​ေကၡတြာ ပုန ​ေတန အဘိညာ​ေဏန "အသု​ေကာ နာမ ဧ​ေသာ"တိ တႆ ပစၥာဘိဇာနနကာ​ေလ ; ရ​ေညာ ပိဠနၶန​ေဂါပကဘ႑ာဂါရိကႆ တသၼိ ံ တသၼိ ံ ပိဠနၶ​ေန နာမပဏၰကံ ဗနၶိတြာ "အသုကံ ပိဠနၶနံ နာမ အာဟရာ"တိ ဝု​ေတၱ ဒီပံ ဇာ​ေလတြာ ရတနဂဗ႓ံ ပဝိသိတြာ ပဏၰံ ဝါ​ေစတြာ တႆ တ​ေႆဝ ပိဠနၶနႆ အာဟရဏကာ​ေလ စ ပဝတၱိ ​ေဝဒိတဗၺာ။ (နီ၁၅၄) * * တႆာတိ သညာယ၊ပဝတၱိ ​ေဝဒိတဗၺ...